Έλληνας εκπαιδευτικός διδάσκει τη ζωή μέσα από ταινίες «γροθιά» στο κατεστημένο

Είναι σπάνιο να καταφέρνεις να συνδυάζεις δυο μεγάλες σου αγάπες, έτσι που να προσφέρεις ταυτόχρονα στους μαθητές και στην κοινωνία-Ο εκπαιδευτικός, Νίκος Γαλάνης, μιλάει στο kedenews αποκαλύπτοντας τη μαγική «συνταγή»Συνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά

Όποιο παιδί κι αν ρωτήσει κανείς για το πώς θα ήθελε να είναι ο δάσκαλος της τάξης του, είναι βέβαιο ότι η απάντηση θα περιλαμβάνει το να έχει όρεξη για το μάθημα, να είναι χαμογελαστός, να σέβεται τη μοναδικότητα του καθενός και κυρίως να έχει τη διάθεση να αφουγκράζεται τις ανησυχίες, τις σκέψεις και τα όνειρά τους. Ένας τέτοιος εκπαιδευτικός είναι και ο Νίκος Γαλάνης, ο οποίος όχι μόνο συγκεντρώνει τα παραπάνω χαρακτηριστικά ‒που συνήθως είναι δυσεύρετα‒, αλλά έχει και άλλον έναν «άσο στο μανίκι» για να έρθει ακόμη πιο κοντά με τους μαθητές του. Γυρίζει μαζί τους ταινίες μικρού μήκους που αναδεικνύουν κοινωνικά θέματα μέσα από μια ευαίσθητη ματιά.

Το kedenews επικοινώνησε μαζί του και εκείνος αποκάλυψε με κάθε λεπτομέρεια όλα όσα φροντίζει να μεταδίδονται μέσα από τις ταινίες που φέρουν τη σκηνοθετική του υπογραφή αλλά και τι είναι αυτό που καθιστά έναν δάσκαλο αγαπητό στους μαθητές.

αφισα ταινια

Μοιράζετε τον χρόνο σας ανάμεσα στη διδασκαλία και τη δημιουργία ταινιών με τους μαθητές σας. Πώς ξεκίνησε αυτό το κινηματογραφικό ταξίδι;

Με τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο βρισκόμασταν σε ερωτική έλξη από παλιά… Κάθε εκπαιδευτικός κουβαλά στην τάξη του ένα φορτίο, το πολιτισμικό του κεφάλαιο. Τα χόμπι του, τα ενδιαφέροντά του είναι όπλα στη φαρέτρα ενός λίγο πιο ενδιαφέροντος μαθήματος, ενός πιο ελκυστικού προϊόντος για τους πελάτες μας, αν μιλούσαμε με οικονομικούς όρους. Έχοντας κάθε χρόνο τους πιο πρόθυμους ηθοποιούς του κόσμου, τους μαθητές μου, η δημιουργία ταινιών μικρού μήκους είναι για εμένα ένα όμορφο και διδακτικό διάλειμμα, με πολλή φαντασία, μεράκι και συγκεκριμένη (κοινωνική συνήθως) στοχοθεσία. Προσωπικά, είναι οι πιο κουραστικές μέρες του έτους και τις περιμένω πάντοτε με ανυπομονησία, όπως ένα πιτσιρίκι το δώρο γενεθλίων του!

Με βάση ποια κριτήρια επιλέγετε τα θέματα που μεταφέρετε μαζί με τα παιδιά στη μεγάλη οθόνη;

Το θέμα πάντα είναι ένα κοινωνικό ζήτημα που δύσκολα μπορεί να διδαχτεί μέσα από ένα βιβλίο και καθισμένοι στις σκληρές καρέκλες με το κόντρα πλακέ. Για μείζονα κοινωνικά ζητήματα, πρέπει οι μαθητές να βιώσουν ώστε να αποκτήσουν ενσυναίσθηση, πρέπει να μπουν στο πετσί του εκάστοτε ρόλου. Η ιδέα μπορεί να έχει σχέση με τον τόπο, με το ίδιο το σχολείο και τους μαθητές του, με την επικαιρότητα. Ακολουθεί πάντα συζήτηση, ώστε να δούμε τις απόψεις των μαθητών, τις στάσεις, τις αξίες, τις πεποιθήσεις τους πάνω στο ζήτημα. Ύστερα ακολουθεί ο καταιγισμός ιδεών για τη δημιουργία του σεναρίου και μετά αρχίζουν τα γυρίσματα.

ανδρας βημα

Μέχρι στιγμής έχετε γυρίσει αρκετές ταινίες με μεγάλη απήχηση. Θυμάστε κάποιες χαρακτηριστικές αντιδράσεις των μαθητών κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων;

Κατ’ αρχάς, όταν τους ανακοινώνω ότι θα δημιουργήσουμε μια ταινία μικρού μήκους, ουρλιάζουν! Νομίζω, όλοι θυμόμαστε πώς αντιδρούσαμε όταν μας ανακοίνωναν εκδρομή ή ένα δώρο. Καθετί που σηκώνει τους μαθητές από τα θρανία και τους κινεί, τους ενθουσιάζει. Στο αρτηριοσκληρωτικό στενό εκπαιδευτικό περιβάλλον, όπου καθημερινά τους βομβαρδίζουμε με ύλη, ύλη και ύλη, μια ευκαιρία για κάτι δημιουργικό και συμμετοχικό αποτελεί όαση και ανάσα.

Είναι χρέος μας απέναντι στην επιστήμη μας και τους μαθητές μας να τους το προσφέρουμε απλόχερα και όσο πιο συχνά μπορούμε. Αν δεν σκεφτούμε πρώτοι εμείς έξω από το πλαίσιο, πώς ζητάμε από αυτούς να το κάνουν; Στη διάρκεια των γυρισμάτων, τώρα, οι μαθητές πραγματοποιούν ένα ταξίδι σε άγνωστα νερά. Ενώ γνωρίζουν καλά το κομμάτι της υποκριτικής, αφού συμμετέχουν κάθε χρόνο σε θεατρικά και σκετς, τα γυρίσματα μιας ταινίας τούς εντυπωσιάζουν. Το αστείο είναι όταν νομίζουν πως θα γυρίσουμε κάποια σκηνή μία και μοναδική φορά και τέλος!

αφισα ταινια

«Μπορείς να καταφέρεις τα πάντα, αρκεί να το πιστέψεις» είναι ο τίτλος μιας από τις παραπάνω ταινίες, που εστιάζει στη δύναμη που κρύβει μέσα της κάθε γυναίκα. Ως εκπαιδευτικός, πιστεύετε ότι με τη μορφή που έχει σήμερα το σχολείο στην Ελλάδα είναι ένας από τους στόχους η τόνωση της αυτοπεποίθησης των κοριτσιών;

Δυστυχώς, όπως φαίνεται και μέσα από την ταινία μας, έχουμε πολλά βήματα να κάνουμε ακόμα ως κοινωνία ώστε να πετύχουμε την ισότητα των φύλων, και κυρίως τη δικαιοσύνη και την ισονομία ευκαιριών σε σχέση με τους άντρες. Πρώτη φορά έχουμε γυναίκα Πρόεδρο της Δημοκρατίας, ενώ το ποσοστό γυναικών σε θέσεις ευθύνης ή στη Βουλή είναι απογοητευτικό. Όλο αυτό ξεκινά από το σχολείο και τη δομή του, ακόμη και από τα εργαλεία του, όπως τα βιβλία. Στόχος μας είναι αγόρια και κορίτσια να ξεκινούν από την ίδια αφετηρία και να αντιμετωπίζουν τις ανάλογες προκλήσεις, χωρίς το φύλο να αποτελεί τροχοπέδη ή κριτήριο στην εξέλιξή τους.

Αλήθεια, τι είναι αυτό που σας κέρδισε στο επάγγελμα του δασκάλου;

Η αλήθεια είναι πως από μικρός μού άρεσε να βοηθώ τους γύρω μου να μάθουν κάτι καινούργιο, με συνάρπαζε ‒κι ακόμα με συναρπάζει‒ η επαφή με τη νέα γνώση. Όταν διδάσκω, νομίζω ότι σαλπάρω σε ένα συναρπαστικό, σαγηνευτικό ταξίδι. Το ταξίδι στη Γνώση. Στόχος μου είναι μαζί μου στο πλοίο να έχω συνοδοιπόρους τους μαθητές μου. Πολλοί δεν ξέρουν ότι, αρχικά, ήμουν φοιτητής σε στρατιωτική σχολή! Όμως γρήγορα κατάλαβα ότι δεν μου ταίριαζε και την επόμενη χρονιά εισήλθα στο Παιδαγωγικό Τμήμα του πανεπιστημίου. Κάθε πρωί, όταν φτάνω στο σχολείο και έρχονται τα «παιδιά μου» να με αγκαλιάσουν, να μου χαμογελάσουν με τα σπινθηροβόλα μάτια και τη νεότητά τους, βιώνω την απόλυτη μέθεξη. Σκέφτομαι πόσο τυχερός είμαι που κάνω αυτή τη δουλειά!

γυρισματα ταινια

Ποια εμπόδια αντιμετωπίζετε συνήθως στις ταινίες που γυρίζετε; Υπάρχει στήριξη από την πολιτεία;

Τα εμπόδια είναι πολλά. Οι μαθητές είναι αρκετά μικροί, που σημαίνει ότι όσο εύκολα συνεργάζονται και ενθουσιάζονται, άλλο τόσο κουράζονται γρήγορα ή δυσκολεύονται να αποδώσουν πιστά τον ρόλο τους. Επίσης, πρέπει συνήθως να βγούμε από τον χώρο του σχολείου ή να χρησιμοποιήσουμε εποπτικά μέσα που είναι δύσκολο να βρεθούν, όπως ρούχα, αντικείμενα κ.λπ. Εκεί, μέγιστη βοήθεια προσφέρουν οι γονείς των μαθητών αλλά και φίλοι, συνάδελφοι, που εθελοντικά διψάνε να συμμετέχουν και να βοηθήσουν το έργο μας, δηλαδή στην ουσία να βοηθήσουν τους ίδιους τους μαθητές. Η πολιτεία είναι συνήθως απούσα, είναι καθαρά ατομική μας επιλογή να δημιουργούμε ταινίες, και όλα (χρόνος, κόστος, κόπος) επιβαρύνουν μαθητές, γονείς και εμάς. Όποτε έχουμε χρειαστεί τη βοήθεια θεσμικών οργάνων, εισπράξαμε αδιαφορία και εμπόδια, όπως γραφειοκρατία.

αφισα ταινια

Γίνονται αρκετές αντίστοιχες προσπάθειες στον τομέα της κινηματογραφικής δημιουργίας, κι όμως οι δικές σας ξεχωρίζουν, ενώ έχουν αποσπάσει και βραβεία. Ποια είναι η μαγική συνταγή της επιτυχίας τους;

Ένα βραβείο δεν είναι τίποτα παραπάνω από την εκτίμηση της προσπάθειας και κίνητρο για να συνεχίσουμε να υπηρετούμε το λειτούργημα που επιλέξαμε, να κοιτάμε στα μάτια τις παιδικές ψυχές που οι γονείς εμπιστεύονται στα χέρια μας για να τις πλάσουμε. Είναι μεγάλη χαρά και τιμή οι ταινίες μας να αγγίζουν συναισθηματικά τους ανθρώπους και το μήνυμα που στέλνουμε να βρίσκει ανταπόκριση σε όλο τον κόσμο κυριολεκτικά. Οι ταινίες μας ταξιδεύουν σε κάθε μήκος και πλάτος της Γης, σε φεστιβάλ κινηματογράφου αλλά και μέσω του διαδικτύου. Μακάρι να μπορούσα να σας δείξω τα εκατοντάδες μηνύματα που μας στέλνουν συγκινημένοι θεατές κάθε φορά που προβάλλεται μια ταινία. Μαγική συνταγή δεν υπάρχει. Είναι ένας συνδυασμός από το μεράκι που βάζουμε, της προσπάθειας μικρών παιδιών καθώς και των ευαίσθητων θεμάτων που καταπιανόμαστε.

κοριτσι τρεχει

Μέσω αυτών έχετε αναδείξει θέματα όπως το προσφυγικό, οι μαθησιακές δυσκολίες, το bullying αλλά και το κυπριακό ζήτημα. Τι θα αποτελέσει πηγή έμπνευσης για την επόμενη ταινία σας;

Τους τελευταίους μήνες τριγυρίζει στο μυαλό μου η ανάγκη να εκφραστούμε δημιουργικά με τους μαθητές μου για την πρωτόγνωρη κατάσταση που όλοι βιώσαμε, του αναγκαστικού εγκλεισμού εντός των τειχών του σπιτιού μας, της πανδημίας που ζήσαμε και εξακολουθούμε να ζούμε. Σίγουρα θα ήθελα να ακούσω τις ιδέες τους πάνω σε αυτό. Επίσης, έρχεται μια σημαντική χρονιά για τη χώρα μας, η επέτειος 200 χρόνων από την έναρξη της Επανάστασης του 1821, που οδήγησε στην ίδρυση του ελληνικού κράτους. Ίσως, λοιπόν, φέτος κάνουμε και δεύτερη ταινία, ποιος ξέρει;

Περισσότερα σε Συνεντεύξεις