Η δικαστικός στο Πρωτοδικείο Αθηνών, Βασιλική Π. Μελέτη, μιλάει στην «kedenews» με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της «Έμφυλα πρόσωπα σε κρίση-Πώς σχολιάζει τις διακρίσεις μεταξύ των φύλων, τη λεκτική, ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχλησηΣυνέντευξη στη Βίκυ Καλοφωτιά
Η δικαστικός στο Πρωτοδικείο Αθηνών, Βασιλική Π. Μελέτη, μιλάει στην «kedenews» με αφορμή την κυκλοφορία του βιβλίου της «Έμφυλα πρόσωπα σε κρίση» σχολιάζοντας τις διακρίσεις μεταξύ των φύλων, όπως και το φαινόμενο των καταγγελιών για λεκτική, ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχληση που βρίσκονται σε έξαρση το τελευταίο διάστημα. Παράλληλα, μοιράζεται την εμπειρία της από την τελευταία εκλογική αναμέτρηση στο χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης ως υποψήφια δημοτική σύμβουλος στη Νέα Ιωνία Αττικής.
Ποιο είναι το βαθύτερο μήνυμα, που επιδιώκατε να αναδειχθεί, καθώς γράφατε το βιβλίο σας;Μέσα από τις σελίδες του νέου βιβλίου μου, που κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Παπαζήση, «Έμφυλα πρόσωπα σε κρίση», θέλησα να περάσω το μήνυμα ότι η καταπολέμηση κάθε μορφής έμφυλων διακρίσεων αποτελεί το μεγαλύτερο στοίχημα του γυναικείου αγώνα στην επαγγελματική, πολιτική και κοινωνική ζωή. Τα δικαιώματα των γυναικών πρέπει να είναι στις προτεραιότητες της πολιτείας για να κατονομάσουμε ξεκάθαρα την ισότητα.
Όταν η Ελίζαμπεθ Γουόρεν παραιτήθηκε από την κούρσα της υποψηφιότητας των Δημοκρατικών και ρωτήθηκε εάν έπαιξε ρόλο το φύλο της, απάντησε «εάν πω ναι, σημαίνει ότι γκρινιάζω, εάν πω όχι, θα με μουτζώνουν χιλιάδες γυναίκες απ’ όλο τον κόσμο». Ποτέ κανείς λοιπόν δεν τολμάει να πει σε μια εργαζόμενη ότι δε θα προχωρήσει γιατί είναι γυναίκα, επειδή κουβαλάει το αθέατο αυτό πλην σοβαρό βάρος, η καριέρα της όμως συχνά σκοντάφτει, δημιουργεί κενά, μένοντας εκτός αγοράς εργασίας.
Έχετε κατέλθει υποψήφια δημοτική σύμβουλος στη Νέα Ιωνία Αττικής. Πώς θα περιγράφατε αυτή την εμπειρία; Είναι κάτι που θα το επιχειρούσατε ξανά;
Μια εκλογική αναμέτρηση είναι τεράστια πρόκληση, ιδίως στο νευραλγικό χώρο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Όπως και το 2019, όταν κατήλθα για πρώτη φορά υποψήφια, έτσι και τώρα θεωρώ ότι η ενασχόληση με τα κοινά είναι αυτονόητη υποχρέωση και κορυφαία πράξη ευθύνης κάθε πολίτη που νοιάζεται για το Δήμο του. Στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν χωράνε, πιστεύω, καθυστερήσεις ή πισωγυρίσματα. Είμαι συνεπώς ετοιμοπόλεμη, τόσο ενόψει της νέας δεκαετίας, όσο και των ραγδαίων προκλήσεων που θα ακολουθήσουν μετά την πανδημία.
Στο Δήμο, όπου κινούμαι, η επαφή με τους συμπολίτες μου είναι το άλφα και το ωμέγα. Όπως σοφά το έθεσε ο Εντουάρντο Γκαλεάνο, «δεν πιστεύω στη φιλανθρωπία, πιστεύω στην αλληλεγγύη. Η φιλανθρωπία είναι κατακόρυφη. Πηγαίνει από πάνω προς τα κάτω. Η αλληλεγγύη αντίθετα είναι οριζόντια. Σέβεται τον άλλο και μαθαίνεις από αυτόν». Στη βάση αυτή έχω λοιπόν πολλά να μάθω ακόμα από τους άλλους ανθρώπους.
Ως εργαζόμενη γυναίκα με δράση στον επιστημονικό και πολιτικό κλάδο, πόσο εύκολη ήταν η πορεία σας, σε σύγκριση με τους άνδρες συναδέλφους σας;Υπηρετώ σήμερα ως δικαστικός στο Πρωτοδικείο Αθηνών, στον ευαίσθητο χώρο της Δικαιοσύνης, έχοντας παράλληλα ως παρακαταθήκη 15ετή προϋπηρεσία στον εξαιρετικά ανταγωνιστικό τραπεζικό τομέα. Όπως κάθε σκληρά εργαζόμενη γυναίκα, τίποτα δεν μου χαρίστηκε, όπως καμία μας δεν έχει περάσει «αδιάβροχη» από τη διαδικασία των στερεοτύπων. Γνωρίζω από προσωπική εμπειρία πόσο αυστηροί γινόμαστε με τις γυναίκες που μπορούν να προσφέρουν πολλά. Και τους ζητάμε κι άλλα. Δυστυχώς, οι προκαταλήψεις φύλου λειτουργούν με υπόγειο τρόπο.
Το τελευταίο διάστημα πληθαίνουν οι καταγγελίες για λεκτική, ψυχολογική και σεξουαλική παρενόχληση. Γιατί θεωρείτε ότι η δεδομένη χρονική στιγμή αποτέλεσε πρόσφορο έδαφος για να συμβεί αυτό;
Στην Ελλάδα έχουμε μεγάλη δυσκολία να συζητήσουμε το θέμα αυτό. Όλες αυτές οι παραπάνω μορφές βίας συνδέονται με την έλλειψη εξουσίας και ελέγχου από πλευράς γυναικών σε ένα ανδροκρατούμενο κόσμο και σχετίζονται με τις κοινωνικές προδιαγραφές, τα στερεότυπα και τις προσδοκίες της κοινωνίας που καθορίζουν τους ρόλους ανδρών και γυναικών. Θα μου επιτρέψετε να πω ότι τα περιστατικά παρενόχλησης που έρχονται τώρα στην επιφάνεια, με αφορμή τη γενναία καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου, δεν είναι παρά μόνο η κορυφή του παγόβουνου. Μιας βαθιά ριζωμένης και ανεξέλεγκτης διαφθοράς που διαπερνά ολόκληρο το πολιτικό, πολιτιστικό και επιχειρηματικό status quo εδώ και δεκαετίες.
Καθοριστικό ρόλο έπαιξαν το κίνημα «MeToo» και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, που προσέφεραν δυνατότητα δημόσιου λόγου χωρίς διαμεσολάβηση και πολλαπλασίασαν τη φωνή των θυμάτων. Το «απόστημα» έπρεπε να σπάσει. Και έσπασε. Η σεξουαλική παρενόχληση, ας επαναλάβω εδώ, είναι ποινικό αδίκημα με μακροχρόνιες επιπτώσεις στα θύματα και τις οικογένειές τους.
Σε τι ποσοστό εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα οι διακρίσεις λόγω φύλου αναφορικά με τη συμμετοχή των γυναικών στα κέντρα λήψης πολιτικών αποφάσεων στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό;Την τελευταία δεκαετία αυξάνεται πράγματι σταθερά το ποσοστό των γυναικών που κατέχουν ηγετικές θέσεις σε πολιτικά θεσμικά όργανα και στη δημόσια διοίκηση σε όλη την ΕΕ. Τα επίσημα και ανεπίσημα δίκτυα όμως που λειτουργούν στο πλαίσιο των πολιτικών κομμάτων επηρεάζουν καθοριστικά την ανέλιξη σε ηγετικές θέσεις και τη διατήρηση της κομματικής στήριξης.
Η υποεκπροσώπηση των γυναικών σε αιρετά αξιώματα είναι βέβαιο ότι θα εξακολουθήσει, εκτός εάν περισσότερες νέες γυναίκες παρακινηθούν να ασχοληθούν με την πολιτική. Μέτρα, όπως η καθοδήγηση, εκπαιδευτικά προγράμματα, δημόσιες εκστρατείες και η επαγγελματική δικτύωση μπορούν να συμβάλουν στην παρότρυνση περισσότερων γυναικών να θέσουν υποψηφιότητα για αξιώματα και πολιτική σταδιοδρομία.
«Σαν γυναίκα, η χώρα μου είναι ο κόσμος ολόκληρος» είχε πει η Βιρτζίνια Γουλφ, που αναφέρετε και στον πρόλογο του πονήματός σας. Κατά πόσο μπορεί να το επιτύχει αυτό η σημερινή γυναίκα;
Η σπουδαία Αγγλίδα μυθιστοριογράφος και φεμινίστρια έζησε σε μια εποχή παντελούς έλλειψης πρόσβασης των γυναικών σε επαγγελματικούς χώρους. Όμως πίστευε ότι ο αγώνας για ισότητα και η αποδόμηση των στερεοτύπων προϋποθέτει καθολική συμμετοχή των γυναικών σε μια πανανθρώπινη, οικουμενική βάση. Πράγματι, σήμερα χρειαζόμαστε όσο ποτέ περισσότερες γυναίκες να βρουν το θάρρος να σταθούν μαζί με τις γυναίκες. Περισσότερες γυναίκες να μη μένουν σιωπηλές, όταν βλέπουν σημάδια σεξισμού. Και ευτυχώς συμβαίνει.
Η κάθε μια από εμάς έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει στην αλλαγή νοοτροπίας και κουλτούρας. Ας μην ξεχνάμε ότι είμαστε μέρος του προβλήματος και μέρος της λύσης στον αγώνα κατά των έμφυλων διακρίσεων. Η λύση στο πρόβλημα της ισότητας δεν είναι λοιπόν κάπου μακριά. Αρκεί να έχουμε ανοιχτά τα μάτια μας. Σε κάθε ηλικία μπορούμε και να μάθουμε και να αλλάξουμε.