Το Φαράγγι της Σαµαριάς είναι το διασηµότερο πεζοπορικό φαράγγι της Ευρώπης. Χιλιάδες τουρίστες το κατεβαίνουν µε τα πόδια το καλοκαίρι. Η «kedenews» βρέθηκε λοιπόν στο διάσηµο φαράγγι και συνοµίλησε µε τον υπεύθυνο ∆ασικής Υπηρεσίας, Προστασίας, ∆ιοίκησης και ∆ιαχείρισης ∆ασών και ∆ηµοσίου Κατηγόρου, κ. Γιάννη Φωτάκη, για τα προβλήµατα που αντιµετωπίζει στη διαχείριση του εθνικού δρυµού.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΥ ∆ΑΣΙΚΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΧΑΝΙΩΝ
στην ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΑΡΤΕΜΙΑ∆Η
Έχετε αντιµετωπίσει κάποιο πρόβληµα πυρκαγιάς, γιατί παρατηρούµε πως σε όλη τη διαδροµή υπάρχουν φύλακες και πυροσβεστικές φωλιές για την αποφυγή εκδήλωσης φωτιάς;
Οι φύλακες υπάρχουν διότι ένας µεγάλος δασικός χώρος πρέπει να προστατεύεται µε κάποιον τρόπο. Ένα απλό περιστατικό που θα συντελέσει στην εξάπλωση µιας πυρκαγιάς µπορεί να είναι ένα απλό γεγονός, π.χ. ένας κεραυνός ή µια ανθρώπινη αµέλεια. Αλλά ακόµα και η τριβή των ξύλων µπορεί να παίξει τον ρόλο της στην εξάπλωση. Με βάση τη δασοκοµία, ξέρουµε ότι πευκώνες -τα δάση πεύκων δηλαδή- ανανεώνονται µε κύριο τρόπο αυτόν της πυρκαγιάς. Είναι ένας φυσικός τρόπος αναγέννησης, γιατί τα πεύκα µεγαλώνοντας σκιάζουν τα πάντα γύρω τους και αφού τα «σποράκια» που ρίχνουν δεν µπορούν να αναπτυχθούν, και η καλλιέργεια του δάσους -δηλαδή τι σηµαίνει καλλιέργεια, κόβεις επιλεγµένα άτοµα και αφήνεις διάκενα έτσι ώστε να µπει το φως στο έδαφος και να εκποιηθεί το σποράκι- γίνεται τη στιγµή της καύσης. Και τα πεύκα της χώρας µας, και ειδικά της Κρήτης, καλλιεργούνται µε αυτόν τον τρόπο, και µε την υπερθέρµανση δηµιουργείται πυρκαγιά και πετάγεται η κουκουνάρα. Έτσι αναγεννιέται. ∆εν θα µας επηρέαζε λοιπόν να καεί κάτι, διότι έτσι είναι ο νόµος της φύσης. Παρ’ όλα αυτά, στην αρχή για δύο χρόνια θα ήταν άθλια εικόνα, µετά όµως µετατρέπεται σε απίστευτη οµορφιά. Το θέµα είναι ότι µπορεί την ώρα της καύσης να περνούν άνθρωποι. Αν συµβεί σε µια τέτοια φάση, είµαστε προετοιµασµένοι και οργανώνουµε τα συστήµατα προστασίας και διαφυγής, µε τροµακτικές δαπάνες ετοιµότητας, ελικόπτερα κ.λπ.
Πώς επηρέασε η πανδηµία του κορονοϊού την επισκεψιµότητα στο Φαράγγι της Σαµαριάς;
Φέτος η µέγιστη επισκεψιµότητα ανέρχεται σε 300 άτοµα την ηµέρα, ενώ πέρυσι περνούσαν περίπου 1.200 άτοµα. Κατά κύριο λόγο το φαράγγι το επισκέπτονται Έλληνες -νεαροί σε ηλικία, διότι πρώτα εµείς πρέπει να στηρίζουµε τον τόπο µας και µετά οι άλλοι- κι από τα µέσα Ιουλίου έρχονται και τουρίστες απ’ όλο τον κόσµο. Στον χώρο του φαραγγιού διαµένουν διάφορα ζώα, όπως κατσίκες και γαϊδουράκια. Έχετε παρατηρήσει να τα ενοχλούν οι επισκέπτες; Κάθε άλλο, ίσα-ίσα τα ταΐζουν, τα περιποιούνται, κάτι που δεν είναι σωστό, διότι µάλλον ξεσυνηθίζουν την ανεύρεση τροφής, κι αυτό δεν το θέλουµε, γιατί ο τουρισµός κρατάει τρεις µε τέσσερις µήνες, και τους υπόλοιπους πρέπει να επιβιώσουν, γιατί δεν θα βρουν τροφή µετά.
Πώς γίνεται η διαδικασία απόκτησης των πρώτων υλών;
Υπάρχουν βασικές πρώτες ύλες και στοχεύουµε να αποθηκεύουµε για τη δύσκολη ώρα. Για παράδειγµα, πριν από τέσσερα χρόνια είχε εκδηλωθεί µια ξαφνική νεροποντή και ειδοποιηθήκαµε ότι κατέβαινε ένας µεγάλος τοίχος νερού στο ποτάµι µέσα, οπότε εγκλωβίστηκαν 150 άτοµα, τους οποίους ταΐσαµε για µία νύχτα µε τα τρόφιµα που διαθέταµε, δηλαδή µακαρόνια και λάδι. Σχετικά µε τη διαχείριση των σκουπιδιών, που αποτελεί µείζον ζήτηµα, για αρχή ξεχωρίζουµε τα ανακυκλώσιµα από τα µη ανακυκλώσιµα. Τα µεταφέρουµε σε µουλάρια, τα οποία σκουπίδια τα συµπιέζουµε - έχουµε πιεστικό µηχάνηµα, γι’ αυτό γίνεται διαχωρισµός υλικών τα οποία συµπιέζονται, και πακετάρονται κάθε µέρα πολλά πακέτα.
Ποιος συνεισφέρει στην αξιοποίηση του χώρου; Έχετε κάποια βοήθεια από τους δήµους των Χανίων;
Όχι, οι δήµοι δεν συνεισφέρουν µέχρι στιγµής, παρόλο που ζητούµε βοήθεια. Ο προγραµµατισµός πρέπει να είναι πολύ περιορισµένος στον χρόνο για να µπορέσει εγκαίρως να διευθετηθεί. Όλη τη δουλειά την αναλαµβάνει η ∆ασική Υπηρεσία. ∆ηλαδή, µε το που κλείνει ο δρυµός τον Οκτώβριο -15 µε 20 Οκτωβρίου-, από 1ης Νοεµβρίου ξεκινούν ατελείωτες διαδικασίες. ∆ηλαδή από 1ης Νοεµβρίου ξεκινάµε και συγγραφή µέχρι 30 Νοεµβρίου, και από εκεί οι συντάκτες της ∆ασικής Υπηρεσίας και εγώ θα το πάρουµε και µε ό,τι έχω συγκρατήσει και ό,τι έχω καταγράψει καθ’ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του φαραγγιού και, λαµβάνοντας στοιχεία από την καθηµερινότητα και φωτογραφικό υλικό, το στέλνουµε στο Συµβούλιο της Ευρώπης. Είµαστε υπερήφανοι που πέρυσι ανανεώσαµε το δίπλωµα του Συµβουλίου της Ευρώπης για άλλα 10 χρόνια µετά από εις βάθος έλεγχο, αξιολόγηση από διεθνή επιτροπή, και έτσι έχουµε να λέµε ότι είµαστε ο µόνος εθνικός δρυµός στην Ελλάδα που έχει δίπλωµα από το Συµβούλιο, στο οποίο κάθε χρόνο πρέπει να αναφερόµαστε.
Ποιος είναι ο µεγαλύτερος προβληµατισµός σας ως υπευθύνου ∆ασικής Υπηρεσίας, Προστασίας, ∆ιοίκησης και ∆ιαχείρισης ∆ασών και ∆ηµοσίου Κατηγόρου;
Ο προβληµατισµός µου είναι ο εξής: Με βάση τη νοµοθεσία, είναι η τελευταία χρονιά που διαχειρίζεται τον εθνικό δρυµό η ∆ιεύθυνση. Υπάρχει ειδική αναφορά για να τον αναλάβει ο φορέας διαχείρισης, ο οποίος αδυνατεί να τον αναλάβει τώρα. Με τον νέο νόµο, θεωρητικά θα τον αναλάβει η µονάδα διαχείρισης περιοχών του Νοµού Χανίων. Εµείς πιστεύουµε πως δεν θα µπορέσουν να τον αναλάβουν, διότι και δεν είναι ακόµα έτοιµος, και δεν έχουν γίνει στοιχειώδεις διαδικασίες για να είναι έτοιµος για του χρόνου. Πρέπει να παρακολουθεί τι γίνεται, διότι επίσης υπάρχουν λεπτοµέρειες οι οποίες έχουν να κάνουν µε το Συµβούλιο της Ευρώπης, το οποίο είναι ιδιαίτερα συντηρητικό σε θέµατα χρόνου. Αυτή η αναβλητικότητα και αυτή η αίσθηση της προσωρινότητας προκαλούν πραγµατικά προβλήµατα.
Από το Συµβούλιο της Ευρώπης µπορούν να ορίσουν κάποιον άλλον υπεύθυνο για τη διαχείριση;
Το Συµβούλιο της Ευρώπης λέει ότι η Ελλάδα βλέπει εθνικό δρυµό, λοιπόν, ανανεώνοντας το δίπλωµα πρώτης κατηγορίας, τις οποίες στο τέλος της δεκαετίας θα ελέγξουµε. Μια δέσµευση, για παράδειγµα, είναι να φτιάξουµε µηχανισµό επισκεψιµότητας ΑµεΑ. Όλο αυτό ξεκίνησε από έναν πατέρα ο οποίος κατέβασε την ανάπηρη κόρη του στην πλάτη του το 2017. Και έγινε θέµα στο Συµβούλιο της Ευρώπης, δείξαµε τον πατέρα να κατεβάζει την ανάπηρη κόρη του και υπήρξε συγκλονισµός. Αυτό αποτελεί δύσκολο έργο, µε πολλά ερωτήµατα για το πώς θα γίνει. Υπάρχουν σκέψεις για να προσθέσουµε τάβλες ώστε να περνάν αναπηρικά καροτσάκια.
*όπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα kedenews