Ο θεματικός αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος Πελοποννήσου Ανδρέας Τσουκαλάς παραχώρησε συνέντευξη στην «kedenews», όπου μίλησε για το πρόβλημα της διαχείρισης σκουπιδιών, αλλά και τις δράσεις της περιφέρειας που θα ενισχύσουν τον περιβαλλοντολογικό της χαρακτήρα.
Συνέντευξη
στην ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΘΑΝΑΣΗ
Έχετε αναλάβει ένα πολύ δύσκολο έργο, όντας πολύ νέος στην Αυτοδιοίκηση, αλλά έχετε εμπειρία από την Τοπική Αυτοδιοίκηση πρώτου βαθμού. Τώρα έχετε αναλάβει την ανάπτυξη του έργου σας σε πέντε δήμους στην περιφέρεια. Τι σημαίνει περιβάλλον για την περιφερειακή αρχή του κ. Νίκα και πώς αυτό θα εξελιχθεί στην επόμενη τετραετία;
Κατ’ αρχάς να σχολιάσω για την εμπειρία μου στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εγώ ήμουν δημοτικός σύμβουλος και αντιδήμαρχος στον Δήμο Οιχαλίας. Ένας δήμος που τυχαίνει να αντιμετωπίζει περιβαλλοντολογικά προβλήματα, μιας και είναι ένας από τους δήμους υποδοχής εργοστασίου του μεγάλου έργου ΣΔΙΤ Πελοποννήσου με τα ζητήματα που αντιμετωπίζει κατά τη λειτουργία στην ευρύτερη περιοχή του Μελιγαλά. Συνεπώς, έχω ασχοληθεί εν μέρει με αυτό το κομμάτι στην προηγούμενή μου θητεία.
Τώρα, όσον αφορά την Περιφέρεια Πελοποννήσου, ο περιφερειάρχης Παναγιώτης Νίκας είχε θέσει προεκλογικά συγκεκριμένους στόχους που αφορούν το περιβάλλον. Προφανώς, τα περιβαλλοντολογικά ζητήματα της περιφέρειας είναι πάρα πολλά, τα γνωρίζει όλος ο κόσμος και νομίζω ότι θα εθελοτυφλούσαμε αν λέγαμε το αντίθετο.
Με πρώτο απ’ όλα αυτά το ζήτημα των σκουπιδιών. Είμαστε μια περιφέρεια που όπου και να κοιτάξεις βλέπεις σκουπίδια. Δήμοι οι οποίοι βρίσκονται σε αδιέξοδο με χωματερές, με την περιφέρεια και το κράτος να πληρώνουν τεράστια πρόστιμα. Υπάρχουν «δήθεν» αποκατεστημένες χωματερές, όπου οι δήμοι πάνε δίπλα και πετάνε τα σκουπίδια, και φτάνουμε σε σημείο που λένε «καλά κάνουμε», μιας και τα σκουπίδια δεν έχουν τι να τα κάνουν. Ο κόσμος προφανώς καταναλώνει και παράγει σκουπίδια…
Είναι μια κατάσταση η οποία επικρατεί εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Μια κατάσταση όπου γύρω στο 2011 ξεκίνησε μια πορεία του όλου αυτού ζητήματος και μέχρι τώρα δεν έχει λυθεί. Η Πελοπόννησος είναι από τις πρώτες περιφέρειες που προσπάθησαν να το λύσουν και ακόμα δεν το έχει καταφέρει, συγκριτικά με άλλες διοικήσεις. Και στον δήμο όπου ήμουν πριν, στην προηγούμενή μου θητεία, ο μεγαλύτερός μας εφιάλτης ήταν τα σκουπίδια, καθώς βάσει νόμου έχουν κλείσει οι χωματερές. Άρα στον πρώτο χρόνο της διοίκησής μας βασικός στόχος είναι να έχουμε βάλει σε σωστή πορεία την επίλυση του ζητήματος αυτού.
Υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση όσον αφορά το πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου. Ποιο είναι το σχέδιό σας; Το πλάνο για τρία εργοστάσια διαχείρισης απορριμμάτων θα προχωρήσει άμεσα;
Μιλάμε για ένα έργο ΣΔΙΤ που αφορά την κατασκευή τριών εργοστασίων που θα κάνουν διαχείριση των απορριμμάτων: ένα στη Μεσσηνία, ένα στη Λακωνία και ένα στην Αρκαδία με έναν ΧΥΤΥ. Είναι ένα έργο το οποίο έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια. Η σύμβαση έχει υπογραφεί με την ανάδοχο εταιρεία το 2018 και ακόμα δεν έχουμε έναρξη. Δεν θέλω να επιρρίψω ευθύνες κάπου, προφανώς υπάρχουν και πολιτικές ευθύνες.
Εμείς ως περιφερειακή αρχή κάνουμε έναν μεγάλο αγώνα δρόμου για να προχωρήσει η υλοποίηση αυτού του έργου με γνώμονα την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ξέρετε, δεν μπορούμε να πηγαίνουμε να συζητάμε για ανάπτυξη όταν τα σκουπίδια υπάρχουν στους δρόμους. Δεν γίνεται να προγραμματίζουμε μεγάλα έργα, να διαφημίζουμε την Πύλο, τη Μάνη και να έρχεται ο ξένος να βλέπει γεμάτους τους κάδους. Εμείς στο πρώτο περιφερειακό συμβούλιο είχαμε φέρει το κομμάτι των απαλλοτριώσεων, το οποίο όμως δεν ψηφίστηκε…
Από τότε έχουμε κάνει πολλά βήματα έτσι ώστε να προχωρήσει όλο αυτό. Εκτιμώ βάσει χρονοδιαγράμματος, με πολλές πιέσεις από μεριάς μας και κυρίως του περιφερειάρχη, να μειωθούν οι χρόνοι, ώστε μέχρι το καλοκαίρι να μπορούν οι δήμοι, ειδικά εκείνοι που βρίσκονται «στο κόκκινο», να πηγαίνουν τα απορρίμματά τους στους ειδικούς χώρους διαχείρισης.
Έχετε ήδη περάσει μία φορά απ’ όλους τους νομούς της Πελοποννήσου. Θεωρείτε ότι το πρόβλημα είναι πιο έντονο στους ορεινούς ή στους παραθαλάσσιους;
Το πρόβλημα υπάρχει γενικά και παντού. Σε κάποιους δήμους είναι πιο εύκολο να κάνουν μια μερική διαχείριση, λόγω της οικονομικής δυνατότητας που έχουν. Υπάρχουν πολλοί δήμοι που μεταφέρουν σκουπίδια σε κάποιους χώρους με ένα τεράστιο κόστος και ουσιαστικά «στραγγίζουν» τους προϋπολογισμούς τους και δεν μπορούν να κάνουν έργα. Εκτιμώ ότι οι μεγάλοι δήμοι μπορούν να αντεπεξέλθουν για ένα μικρό διάστημα ακόμη, σε αντίθεση με τους μικρότερους. Πολλοί από τους δημάρχους μού έχουν μεταφέρει την αγωνία τους για το τι θα γίνει με αυτή την κατάσταση, και εμείς οφείλουμε να τους βοηθήσουμε, πρώτα απ’ όλα γιατί είναι υποχρέωσή μας.
Έχετε, επίσης, να αντιμετωπίσετε και ένα άλλο σημαντικό θέμα: τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση για τις παράνομες χωματερές της Πελοποννήσου. Στην περιοδεία σας στους δήμους έχετε διαπιστώσει αν υπάρχουν άλλες παράνομες χωματερές;
Δήμοι οι οποίοι δεν διαθέτουν κάπου τα σκουπίδια τους πού τα πάνε; Αναγκάζεται ο κάθε δήμαρχος κάπου να τα πάει… Γι’ αυτό πρέπει να αφήσουμε τις αντιπαλότητες και να κινηθούμε όλοι στη λύση του προβλήματος. Αν δεν υπάρχει κεντρική διαχείριση, δεν μπορούμε να μιλάμε για επίλυση του ζητήματος.
Ένα άλλο πρόβλημα του Νομού Μεσσηνίας είναι τα πυρηνελαιουργεία στην περιοχή του Μελιγαλά, τα οποία κατά πολλούς επιφέρουν μεγάλη μόλυνση στον υδροφόρο ορίζοντα. Υπάρχει σχέδιο της περιφέρειας, και κυρίως του κ. Νίκα, για τη διαχείριση αυτού του προβλήματος;
Κατ’ αρχάς, εγώ γνωρίζω το πρόβλημα αρκετά καλά, όντας μόνιμος κάτοικος Μελιγαλά. Είναι ένα πρόβλημα το οποίο υπάρχει εδώ και πάρα πολλά χρόνια και επιτρέψτε μου να πω ότι ούτε η περιφέρεια ούτε η πολιτεία έχουν ασχοληθεί με την αντιμετώπισή του. Εμείς κινούμαστε προς τη σταδιακή επίλυση του ζητήματος.
Ξεκινώντας τη φετινή χρονιά με βάση κάποιες μετρήσεις και αποτελέσματα, επιβάλαμε την προσωρινή διακοπή λειτουργίας αυτών των εργοστασίων στη Μεσσηνία, με σκοπό να μας αποδείξουν βάσει νόμου πως μπορούν να βελτιώσουν τον τρόπο λειτουργίας τους. Επίσης, καθ’ όλη τη διάρκεια όλης της χρονιάς με πολλούς ελέγχους, ακόμα και από επιτροπές που συστήσαμε, συμπληρώνουμε έναν φάκελο που θα μας οδηγήσει στην επίλυση του θέματος.
Είναι δύσκολο να λύσουμε από τη μια μέρα στην άλλη ένα θέμα που υπάρχει εδώ και 20-30 χρόνια και τα τελευταία χρόνια έχει επιδεινωθεί τόσο πολύ - νομίζω ότι ο κόσμος αυτό το καταλαβαίνει. Δεν μπορούμε μέσα σε έναν, δύο ή τρεις μήνες λειτουργίας των πυρηνελαιουργείων να έρθουμε εμείς και να λύσουμε το πρόβλημα. Ετοιμάζουμε, λοιπόν, έναν πλήρη φάκελο που θα μας οδηγήσει σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες που πρέπει να κάνουμε για να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.
Προφανώς, η περιφερειακή αρχή και εγώ προσωπικά δεν είμαστε ενάντια στην επιχειρηματικότητα. Όμως, αν βάλουμε στη ζυγαριά το κομμάτι της επιχειρηματικότητας και το κομμάτι της υγείας και του φυσικού περιβάλλοντος, υπερισχύει η υγεία των πολιτών. Συνεπώς, εμείς μέσα στη θητεία και άμεσα θα προβούμε στις ενέργειες που απαιτούνται και ορίζει ο νόμος για να λύσουμε το πρόβλημα. Ήδη μπορώ να πω ότι έχουμε θεσπίσει κάποιους περιορισμούς στην εν λόγω κατάσταση, όπως να μη λειτουργούν ορισμένες ώρες την ημέρα, όπως είναι κάποια όρια στη θερμοκρασία λειτουργίας και στον τρόπο διάθεσης των αποβλήτων τους, έτσι ώστε να περιοριστεί όλο αυτό το πρόβλημα. Εκτιμώ ότι όταν θα έχουμε τα πλήρη στοιχεία, που θα τα έχουμε το επόμενο διάστημα, θα γίνουν αυτές οι απαραίτητες ενέργειες, οι οποίες σίγουρα θα βελτιώσουν την κατάσταση. Το σίγουρο είναι ότι μέρα με τη μέρα το πρόβλημα θα αντιμετωπίζεται και θα λύνεται.
Κατά καιρούς, λόγω των εργοστασίων υπάρχουν σοβαρές καταγγελίες για μόλυνση των υδάτων, όπως για παράδειγμα στον Νομό Αργολίδας, στη Λακωνία, ενώ έντονη είναι η μόλυνση του ποταμού Ευρώτα. Πώς σκέφτεται η περιφέρεια να λύσει το πρόβλημα, δεδομένου ότι δεν έχει ολοκληρωθεί η παραγωγή;
Κατ’ αρχάς, να σας πω ότι γίνεται ένας αγώνας δρόμου από τις Υπηρεσίες, με εντολή του ίδιου περιφερειάρχη, για συνεχείς ελέγχους σε διάφορες ώρες της ημέρας. Τολμώ να σας πω πως σε ανύποπτες ώρες εντοπίστηκαν παραπτώματα, και το επόμενο διάστημα θα κοινοποιηθούν τα πρόστιμα. Σ’ όλους τους νομούς υπάρχουν εγκαταστάσεις που δημιουργούν αντίστοιχα προβλήματα και οι Υπηρεσίες μας κάνουν αυτοψίες για να εντοπίσουν την πηγή των προβλημάτων. Η περιφερειακή αρχή πλέον αντιμετωπίζει πάρα πολύ αυστηρά το συγκεκριμένο θέμα και δεν θα επιβάλλονται μόνο πρόστιμα. Ο νόμος ορίζει ότι, όταν κάποιος εξακολουθεί να είναι παραβάτης, ο νόμος θα εφαρμόζεται στην αυστηρή του μορφή. Θα είμαστε αυστηροί και απόλυτοι για να αντιμετωπίσουμε το θέμα.
Σε τι εικόνα βρίσκονται οι βιολογικοί καθαρισμοί στην Περιφέρεια Πελοποννήσου και στις μεγαλύτερες πόλεις, όπως η Σπάρτη, η Καλαμάτα και το Ναύπλιο;
Οι βιολογικοί καθαρισμοί ως κατασκευαστικό έργο είναι πολύ δύσκολο. Υπάρχουν πολλά ζητήματα σε αρκετές πόλεις, μεγάλες και μικρές. Οι μεγάλες πόλεις, λόγω τεχνικής επάρκειας και πληθώρας υπαλλήλων, μπορούν να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα, ενώ στους μικρούς δήμους καθίσταται λίγο πιο δύσκολο. Εμείς ως περιφερειακή αρχή συλλέγουμε όλα τα στοιχεία που απαιτούνται ώστε να αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα δημιουργείται από τους βιολογικούς καθαρισμούς και να ενισχύσουμε τους δήμους με σκοπό να μπορούν να θέσουν σε πλήρη λειτουργία τους βιολογικούς καθαρισμούς. Ξέρετε, από την κακή λειτουργία ενός βιολογικού καθαρισμού έπονται και άλλα…
Τι σχέδια έχει η Περιφέρεια Πελοποννήσου για την προστασία του περιβάλλοντος; Πόσω μάλλον τους καλοκαιρινούς μήνες, καθώς τα τελευταία χρόνια εκδηλώνονται αρκετές δασικές πυρκαγιές…
Έχουμε δώσει ιδιαίτερη σημασία στο κομμάτι της Πολιτικής Προστασίας. Ο κ. Καπέλιος, ο οποίος έχει διατελέσει αρχηγός του πυροσβεστικού σώματος, γνωρίζει άριστα το αντικείμενο και βοηθάει πάρα πολύ σ’ αυτή την κατεύθυνση. Συνεπώς, νομίζω ότι, με τα μέσα που έχουμε και επιδιώκουμε να αποκτήσουμε, θα είμαστε έτοιμοι σε μεγάλο βαθμό να αντιμετωπίσουμε οποιοδήποτε πρόβλημα. Από κει και έπειτα, όσον αφορά το κομμάτι των δασών εμείς ως περιφερειακή αρχή θα κάνουμε κάποιες κινήσεις σε έργα πρασίνου για δενδροφυτεύσεις σε περιοχές που έχουν πληγεί.
Θεωρείτε πως η κλιματική αλλαγή έχει επηρεάσει την Περιφέρεια της Πελοποννήσου;
Προφανώς, το αποτύπωμα της κλιματικής αλλαγής είναι εμφανές τόσο στην περιφέρειά μας όσο και σ’ όλη την Ελλάδα. Βλέπουμε έντονα καιρικά φαινόμενα, όπως πλημμύρες, μεγάλες αυξομειώσεις στη θερμοκρασία. Είμαστε αποφασισμένοι ως περιφερειακή αρχή και κάνουμε ό,τι μπορούμε για την αντιμετώπιση κάθε δυσκολίας.
Κλείνοντας, να προσθέσω ότι ως περιφερειακή διοίκηση θα προσπαθήσουμε να λύσουμε κάποια προβλήματα. Μέσα από την ορθολογική διαχείρισή τους θα μπορούμε να πούμε στο τέλος της θητείας μας ότι έχουμε κάνει σοβαρές ενέργειες για την αντιμετώπιση σημαντικών ζητημάτων, τα οποία εδώ και πάρα πολύ καιρό δεν αντιμετωπίζονταν με τη σοβαρότητα που έπρεπε, ενώ για τον κόσμο είναι πάρα πολύ σημαντικά. Η επίλυσή τους, δηλαδή, θα βελτιώσει την καθημερινότητά τους και την εικόνα του περιβάλλοντος.
