Στα χέρια του πρωθυπουργού βρίσκεται η ολοκληρωμένη εκτίμηση και πρόταση της Επιτροπής Βιοηθικής σχετικά με την υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού καθώς και το ζήτημα του αν και σε ποιες ομάδες πληθυσμού μπορεί αυτός να καταστεί υποχρεωτικός.
Από τη γενική εικόνα της πρότασης που υπεβλήθη, φαίνεται πως η Επιτροπή περιορίζεται σε συστάσεις και μόνο, προς το παρόν, αναφέροντας την υποχρεωτικότητα μόνο ως μια έσχατη λύση, που, ακόμη κι αν εφαρμοστεί μελλοντικά, θα πρέπει να οριστεί με βάση το εργατικό και δημόσιο δίκαιο. Ας δούμε αναλυτικά την πρόταση:
Λαμβάνοντας υπόψη:
- τα επιστημονικά δεδομένα και τις έως τώρα δημοσιευμένες μελέτες για τα εγκεκριμένα εμβόλια
- τα δεδομένα εμβολιασμού για τις συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες στην Ελλάδα
- τις αρχές της αυτονομίας, της ωφέλειας και της μη βλάβης
- την αρχή της αναλογικότητας και
- τη νομική διάσταση του ζητήματος
Η Επιτροπή προτείνει μια προσέγγιση «κλιμακούμενης πρωτοβουλίας» από την πλευρά της πολιτείας, με τρία στάδια:
α) Προσαρμοσμένες σε κάθε επαγγελματική ομάδα (ιατροί, νοσηλευτές, εργαστηριακοί, προσωπικό μονάδων φροντίδας κ.λπ.) εκστρατείες στοχευμένης ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για εκούσιο εμβολιασμό, οι οποίες βασίζονται σε επιστημονικά στοιχεία που επικαιροποιούνται συνεχώς, με προϋπόθεση την προηγούμενη κατανόηση των φόβων και των γενικότερων αντιλήψεων.
β) Μέτρα ενθάρρυνσης / αποθάρρυνσης που θα μπορούσαν να σχεδιαστούν από την πολιτεία σε συνεργασία με τη διοίκηση των μονάδων υγείας, όπως π.χ. διευκόλυνση του ραντεβού για τον εμβολιασμό, ελαστικότητα στο ωράριο εργασίας τις ημέρες του εμβολιασμού, προτεραιότητα στην επιλογή αδειών ή υποχρεωτική χρήση διπλής μάσκας και εξοπλισμού ατομικής προστασίας.
γ) Πρόβλεψη υποχρεωτικότητας ως έσχατη λύση, η οποία πρέπει να έχει συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα και να εφαρμοστεί μόνον εφόσον τα προηγούμενα μέτρα δεν αποφέρουν σημαντική αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού. Η ακριβής εφαρμογή τέτοιου μέτρου αφενός πρέπει να ορίζεται με βάση το εργατικό ή το δημόσιο δίκαιο, αφετέρου απαιτεί να συνυπολογίζονται τυχόν συνέπειες στον καταμερισμό καθηκόντων και στελέχωση των δομών σε περίπτωση μη συμμόρφωσης, ώστε να αποφεύγεται η υπολειτουργία των τελευταίων ή η εργασιακή επιβάρυνση των άλλων εργαζομένων.
Η Επιτροπή επισημαίνει ότι η παραπάνω σύσταση αφορά μόνο τις συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες του προσωπικού των μονάδων υγείας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα καθώς και το προσωπικό μονάδων περίθαλψης ευπαθών ομάδων. Τέλος, η Επιτροπή τονίζει ότι, με το πέρασμα του χρόνου, η διστακτικότητα έναντι των εμβολίων κατά της Covid-19, τόσο για συγκεκριμένες επαγγελματικές ομάδες όσο και για τον γενικό πληθυσμό, παρουσιάζει δυναμική μείωσης, όπως υποδεικνύουν τα καθημερινά στοιχεία εμβολιασμού στην Ελλάδα, γεγονός που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη στην εφαρμογή των παραπάνω επιλογών.
