Η ματιά της αγοράς στη μετά Covid εποχή

Το τέλος της καραντίνας και το πάγωμα της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας

βρίσκουν την ελληνική επιχειρηματική κοινότητα και τους επαγγελματίες να μετρούν

«πληγές» και να καθαρογράφουν τόσο τα νέα δεδομένα όσο και τα νέα πλάνα μιας νέας

αχαρτογράφητης πραγματικότητας. Την άποψη αλλά και την εμπειρία τους καταθέτουν

στην «kedenews» επαγγελματίες και ειδικοί, δίνοντας το στίγμα της επόμενης ημέρας.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ:

ΜΑΥΡΑ ΣΑΡΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ,

ΝΕΦΕΛΗ ΒΑΡΘΑΛΙΤΗ

ΓΙΑΝΝΗΣ ΓΕΩΡΓΑΚΕΛΛΟΣ:

Πού θα κριθεί η επιτυχία του επιχειρείν

«Ο μεγάλος στόχος και εκεί όπου θα κριθεί η επιτυχία των εταιρειών του κλάδου είναι στην ερμηνεία των δεδομένων και στην πρόβλεψη του ποιες καταναλωτικές συνθήκες θα αλλάξουν και πώς, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, και τι θα σημάνει αυτό για την κατανάλωση της μπύρας» τονίζει στην «kedenews» ο Γιάννης Γεωργακέλλος, διευθυντής Επικοινωνίας & Εταιρικών Σχέσεων της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας.

Η Αθηναϊκή Ζυθοποιία Α.Ε. είναι η μεγαλύτερη εταιρεία παραγωγής και εμπορίας μπύρας στην Ελλάδα, με δυναμική εξαγωγική δραστηριότητα, καθώς διανέμει τα προϊόντα της σε 19 χώρες και στις 5 ηπείρους.

«Οι συνέπειες της πανδημίας του κορονοϊού είναι ιδιαίτερα έντονες στην αγορά της μπύρας, από τη στιγμή που η εστίαση και η φιλοξενία, δηλαδή η λεγόμενη “κρύα αγορά”, παρέμεινε κλειστή για πάνω από δύο μήνες και η επανεκκίνησή της θα γίνει με αρκετούς περιορισμούς. Για τις εταιρείες ζύθου στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένης της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, η αγορά αυτή εκτιμάται πως ξεπερνά το 65% του συνόλου, οπότε πολύ εύκολα μπορεί κάποιος να κατανοήσει το μέγεθος των επιπτώσεων και μάλιστα σε μια περίοδο η οποία παραδοσιακά αποτελεί μία από τις καλύτερες για τις πωλήσεις μπύρας. Αλλά ακόμα και στη “ζεστή αγορά”, δηλαδή σούπερ μάρκετ, μίνι μάρκετ και περίπτερα, που παρέμειναν και παραμένουν ανοιχτά, υπήρξε μείωση, με δεδομένο ότι οι καταναλωτές εστίασαν, ειδικά το πρώτο διάστημα, σε αγορά ειδών πρώτης ανάγκης. Φυσικά, μην ξεχνάμε ότι η μπύρα είναι ένα προϊόν που έχει συνδεθεί στο μυαλό του καταναλωτή με την καλή διάθεση και την παρέα, οπότε, συνδυαστικά, η έλλειψη αυτών τους προηγούμενους μήνες είχε επιπλέον επιπτώσεις στην κατανάλωση στο σπίτι» εξηγεί ο κ. Γεωργακέλλος.

Για να προσθέσει: «Οι συνθήκες αυτές θα έχουν αναγκαστικά σημαντική επίπτωση στη συνολική ποσότητα μπύρας που θα χρειαστεί να παραγάγουμε κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς, άρα και στη συνολική ποσότητα προμήθειας πρώτων υλών που θα χρειαστούμε για να καλύψουμε τις ανάγκες μας».

«Παρ’ όλα αυτά, το Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού εξελίσσεται κανονικά για δέκατη τρίτη συνεχή χρονιά» υπογραμμίζει ο κ. Γεωργακέλλος. Αξίζει να σημειωθεί πως από το 2008 η Αθηναϊκή Ζυθοποιία πραγματοποιεί το πρώτο και μεγαλύτερο Πρόγραμμα Συμβολαιακής Καλλιέργειας Κριθαριού, μέσω του οποίου προμηθεύεται ελληνικό κριθάρι για την κάλυψη του 100% των αναγκών για την παραγωγή των προϊόντων της.

«Γενικά επιδιώκουμε πάντα να γίνονται οι πληρωμές στην ώρα τους, βάσει των συμβολαίων και συμφωνιών που έχουμε» διαβεβαιώνει ο κ. Γεωργακέλλος, ενώ διευκρινίζει πως η εταιρεία δεν σκοπεύει να ζητήσει κάποια υποστήριξη από τον κρατικό μηχανισμό για το θέμα αυτό. «Εδώ και πάνω από 55 χρόνια λειτουργούμε πάντα με συνέπεια και σεβασμό προς όλους μας τους συνεργάτες, και έτσι θα συνεχίσουμε. Είμαστε εδώ και για την επόμενη ημέρα και όλοι μαζί θα καταφέρουμε να ξεπεράσουμε και αυτή την κρίση, με κύριο μέλημα την υγεία και την ασφάλεια των ανθρώπων μας» σημειώνει.

Ερωτηθείς για την επόμενη ημέρα της πρώτης φάσης της πανδημίας, ο κ. Γεωργακέλλος μάς απαντά πως «είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εκτιμήσει κανείς πώς θα διαμορφωθεί η επόμενη ημέρα για την αγορά μπύρας, όπως σχεδόν και για το σύνολο των κλάδων. Αυτό που διαφαίνεται, πάντως, είναι ότι θα υπάρξει αλλαγή στις καταναλωτικές συμπεριφορές, οι οποίες θα εξαρτώνται άμεσα από την εξέλιξη της πανδημίας. Ο μεγάλος στόχος και εκεί όπου θα κριθεί η επιτυχία των εταιρειών του κλάδου είναι στην ερμηνεία των δεδομένων και στην πρόβλεψη του ποιες καταναλωτικές συνθήκες θα αλλάξουν και πώς, βραχυπρόθεσμα ή μεσοπρόθεσμα, και τι θα σημάνει αυτό για την κατανάλωση της μπύρας» καταλήγει.

 

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΥΤΑΣ:

«Να μην ξαναμπεί στην… Εντατική η οικονομία»

«Ενώ σταδιακά αίρονται τα μέτρα της πανδημίας, οι επιχειρήσεις προσπαθούν να επαναλειτουργήσουν σε ένα αβέβαιο περιβάλλον που διαμορφώθηκε από το lockdown σε κάθε οικονομική δραστηριότητα» δηλώνει στην «kedenews» ο Παναγιώτης Σκούτας, οικονομικός σύμβουλος επιχειρήσεων και διευθυντής υπουργού Επικρατείας και Ψηφιακής Πολιτικής της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Ο κ. Σκούτας τονίζει: «Τον επιχειρηματικό κόσμο, και ιδιαίτερα των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ), τον απασχολεί τι του επιφυλάσσει όχι μόνο το απώτερο μέλλον, αλλά οι επόμενοι μήνες. Ζητούμενο είναι η παροχή ρευστότητας στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες υφίστανται σε μεγαλύτερο βαθμό τις συνέπειες και έχουν τις μικρότερες αντιστάσεις.

Η άρση των περιορισμών τους οποίους “επέβαλε” η πανδημία θα είναι μια χρονοβόρα, σταδιακή διαδικασία. Ναι μεν επιστρέφει η οικονομική δραστηριότητα, ωστόσο θα είναι περιορισμένη και σχετικά αργή για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αυτό θα επιδρά καταλυτικά στην επιβίωση των ΜμΕ, και μόνο η αναφορά από επίσημα χείλη ότι η ύφεση στη χώρα μας θα φτάσει το 2020 στο 10% μεγεθύνει εύλογα τις ανησυχίες.

Επομένως, το στοίχημα για τη “ραχοκοκκαλιά” της οικονομίας είναι να κρατηθούν ζωντανές οι επιχειρήσεις και όλες οι επαγγελματικές δραστηριότητες, ώστε να μην αναγκαστούν να προχωρήσουν σε μείωση προσωπικού και να μπορέσουν να ανταποκριθούν στην εξυπηρέτηση των ανελαστικών δαπανών τους για τους επόμενους μήνες. Είναι εθνική επιταγή, όπως όλη η κοινωνία ανταποκρίθηκε στα μέτρα προστασίας από τον Covid-19 και συνέβαλε ώστε να υπάρξουν τα μέγιστα θετικά αποτελέσματα, έτσι και η κυβέρνηση με τη σειρά της να στηρίξει την οικονομία της χώρας.

Προφανώς, έχουμε δύο παγκόσμιες κρίσεις - μια οικονομική και μια υγειονομική, όπου η μία τροφοδοτεί την άλλη. Η ύφεση υπολογίζεται τόσο το 2020 όσο και το 2021. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα κράτη φροντίζουν τα του οίκου τους. Χώρες που επλήγησαν ανεπανόρθωτα από την πανδημία προχώρησαν άμεσα σε γενναία εμπροσθοβαρή χρηματοδότηση της οικονομίας, αλλά δεν υπήρξε κάτι ανάλογο από τη δική μας πλευρά. Ήδη σε όλον τον κόσμο κυβερνήσεις συνειδητοποιούν τον ρόλο των ΜμΕ στην επανεκκίνηση της αγοράς και την προστασία από τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορονοϊού και αναπροσαρμόζουν την πολιτική τους με στόχο τη στήριξή τους.

Η Κίνα ανακοίνωσε μέτρα και αναπροσανατολισμό πολιτικής προς τις ΜμΕ. Η Γερμανία αποφάσισε για την παροχή δανείων προς αυτές με πιστωτικό όριο τα 800.000 ευρώ και με επιτόκιο 3%. Η Γαλλία ανακοίνωσε συμπληρωματικό προϋπολογισμό ποσού 45 δισ. ευρώ που αφορά τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων και με τη δέσμευση για “απεριόριστη” κρατική βοήθεια προς τις επιχειρήσεις. Στην Ισπανία η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το ισπανικό Instituto de Crédito Oficial (ICO) προχωρούν στη διάθεση 1 δισεκατομμυρίου ευρώ σε ισπανικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τη χρηματοδότηση των επενδύσεών τους και την παροχή ρευστότητας. Στην Πορτογαλία το συνολικό πακέτο στήριξης που έχει τεθεί σε εφαρμογή αγγίζει τα 9,2 δισ. €.

Η Ελλάδα έχει βιώσει ήδη μια δεκάχρονη κρίση, με τεράστιες προσπάθειες για να βγει από τα μνημόνια. Ήδη από επίσημα χείλη ακούσαμε ότι η ύφεση θα είναι 10% έως 13%.

Η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να εργαστεί για την επανεκκίνηση της οικονομίας με στόχο να μη μεγεθυνθεί η καταστροφή και να μην επιστρέψουμε σε νέα μνημόνια. Χρειάζεται να παρθούν τα κατάλληλα και απαραίτητα μέτρα ώστε να μην οδηγήσουμε την οικονομία για μια φορά ακόμα στην… Εντατική, γιατί είναι ευπαθής με χρόνιο νόσημα και δεν θα αντέξει.

Η στήριξη της οικονομίας είναι εφικτή με το “μαξιλαράκι ασφαλείας” 20 δισ. από τα ταμειακά διαθέσιμα που άφησε η προηγούμενη κυβέρνηση, τα οποία πρέπει να αξιοποιηθούν μαζί με τα 12 δισ. από την ΕΚΤ και τα κονδύλια από τη συγκρότηση του Ευρωπαϊκού “Ταμείου Ανάκαμψης”, που θα χορηγούνται υπό τη μορφή επιχορηγήσεων και όχι δανείων. Αυτή η χρηματοδότηση είναι ικανή συνθήκη και αποτελεί ένα γενναίο πακέτο μέτρων στήριξης της οικονομίας και ενίσχυση των επιχειρήσεων για τους επόμενους έξι μήνες.

Επιβάλλεται μια γενναία ρευστότητα στην αγορά για τη σταδιακή επαναφορά όλων των κλάδων. Να υπάρξει ιδιαίτερη μέριμνα σε όσους έχουν πληγεί ολοκληρωτικά, όπως ο τουρισμός και ο πολιτισμός. Θα είναι επιζήμιο για την οικονομία και τις επιχειρήσεις να μεταθέσουμε αυτή τη χρηματοδότηση το φθινόπωρο, εκτός και αν υπάρχουν άλλες σκοπιμότητες.

Χρειάζεται, παράλληλα, να υπάρξει ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων σχεδιασμών με στόχο την έξοδο από την ύφεση και τη σταδιακή μετάβαση στην ανάπτυξη, κάτι που επιβάλλει και την αναπροσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου.

Η οικονομία θέλει ταυτόχρονα τη δημόσια και την τοπική ανάπτυξη. Η χρηματοδότηση της Αυτοδιοίκησης μπορεί να αποτελέσει παράγοντα ανάσχεσης της κρίσης, παράγοντα βοήθειας των φτωχών και ευάλωτων κοινωνικών ομάδων, με αποτέλεσμα τη στήριξη με έργα ανάπτυξης των τοπικών κοινωνιών και των επιχειρήσεων» καταλήγει ο κ. Σκούτας.

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΟΚΟΡΗΣ:

«Βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά»

Το τι συμβαίνει στην πραγματική οικονομία και πώς οι άνθρωποι της αγοράς αντιμετωπίζουν την όλη κατάσταση επεξηγεί στην «kedenews» ο BD manager στο ελληνικό τμήμα ευρωπαϊκής πολυεθνικής, Γιάννης Κόκορης.

«Ο Φερδινάνδος Μαγγελάνος υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους θαλασσοπόρους του 15ου - 16ου αιώνα, με μεγαλύτερο κατόρθωμά του τον πρώτο περίπλου της Γης. Ξεκίνησε από τη Νότια Ισπανία και, περνώντας κατά σειρά από τα Κανάρια Νησιά, το Πράσινο Ακρωτήρι, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, έφτασε στην Παταγονία, και μέσω του πορθμού που αργότερα πήρε το όνομά του, πέρασε στον Ειρηνικό, κατευθύνθηκε στα νησιά του αρχιπελάγους και μετά κάπου στις σημερινές Φιλιππίνες, όπου σκοτώθηκε σε μια από τις πολλές αψιμαχίες με κάποιους από τους διαφόρων ειδών ιθαγενείς που συνάντησε. Το ταξίδι του το ολοκλήρωσε το πλήρωμά του, αφού όμως χρησιμοποίησε τους θαλάσσιους δρόμους που ήταν ήδη γνωστοί από τον περασμένο αιώνα.

Τώρα, θα μου πείτε, τι σχέση έχει ο Μαγγελάνος με την επικείμενη κρίση που όλοι περιμένουν να χτυπήσει και την ελληνική αγορά; Όλο αυτό λοιπόν το άλμα στο παρελθόν το έκανα για να δείξω το πραγματικό νόημα της περίφημης και χιλιοειπωμένης φράσης “βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά”.

Μια που, όπως ο Μαγγελάνος περνώντας από τον Ατλαντικό στον Ειρηνικό δεν ήξερε ούτε τι καιρό θα συναντήσει, ούτε τα βάθη της θάλασσας, ούτε τη φιλοξενία των ιθαγενών, αλλά ήξερε μόνο τις δυνάμεις και τις ικανότητες του σκάφους και του πληρώματός του, έτσι και εμείς δεν έχουμε ιδέα για το μέτρο, το είδος και την ένταση των δυσκολιών που θα συναντήσουμε.

Έχοντας την εμπειρία της πρόσφατης οικονομικής κρίσης, λίγο ως πολύ ξέρουμε τι είναι να κολλάς στο περίφημο “σπιράλ” της ύφεσης μεγέθους 10%, που λίγο-λίγο όλοι ομολογούν πλέον πως θα φτάσει. Η έλλειψη ρευστότητας, σε συνδυασμό με τις οικονομικές υποχρεώσεις προς τα κρατικά ταμεία, θα πλήξει αυτά που λέμε μαγαζιά λιανικής και εστίασης.

Όταν σε αυτά προσθέσουμε και την αδυναμία χάραξης ενός άλλου παραγωγικού μοντέλου που θα δώσει ώθηση μέσα από μεταποιητικές ή κατασκευαστικές εργασίες, το προβλεπόμενο αποτέλεσμα της ελληνικής οικονομίας φαντάζει τρομακτικό.

Η έλλειψη καινοτομίας σε χώρους εντελώς καινούργιους είναι κάτι παραπάνω από φανερή. Την περασμένη δεκαετία βραβεύσαμε ως καινοτόμα, εγχειρήματα όπως μια εφαρμογή για παραγγελία γρήγορου φαγητού. Παρουσιάσαμε δηλαδή ως κάτι νέο την αλλαγή από την τηλεφωνική παραγγελία στο σουβλατζίδικο, σε χρήση μιας εφαρμογής για τον ίδιο λόγο.

Όταν η καταναλωτική δυνατότητα των Ελλήνων πέσει, ο τζίρος που θα συνεισφέρουν στο ΑΕΠ της χώρας δεν θα μεγαλώσει αν η αγορά ενός είδους από ένα εμπορικό κατάστημα αντικατασταθεί από ένα application ή μια τηλεφωνική αγορά. Αντίθετα, η θέση του υπαλλήλου λιανικής, με μια αμοιβή καθορισμένη από συμβάσεις εμποροϋπαλλήλων, θα αντικατασταθεί από μια θέση courier με σαφώς μικρότερο κόστος.

Με δυο λόγια, όταν με τον όρο “αγορά” συνεχίζουμε να εννοούμε μόνο την εμπορική δραστηριότητα και όχι την κατασκευαστική - μεταποιητική, ή την όποια  προσφορά υπηρεσιών υψηλής ποιότητας, τόσο το καράβι μας θα είναι εκτεθειμένο στους άγνωστους καιρούς. Όταν ο Μαγγελάνος έπρεπε να περάσει από τον έναν ωκεανό στον άλλον, έπρεπε να περιμένει την εποχή που το αντίθετο ρεύμα που δημιουργούσε ο Eιρηνικός θα ήταν ασθενέστερο.

Δεν ξέρω όμως αν είναι έτοιμοι οι Έλληνες να ακολουθήσουν τις εντολές ενός μεθοδικού καπετάνιου που δρα όταν τα νερά το επιτρέπουν ή θα θελήσουν πάλι τα μαγικά ραβδιά του Μωυσή που ανοίγουν τη θάλασσα για να περάσουν μόνο οι εκλεκτοί».

 

ΒΑΣΙΛΗΣ ΣΑΞΩΝΗΣ:

«Η υγειονομική κρίση απορρύθμισε τις εργασιακές σχέσεις»

 Η πρωτόγνωρη αυτή κατάσταση δεν θα μπορούσε να αφήσει ανεπηρέαστο τον κόσμο της εργασίας, δεδομένου ότι πολλές επιχειρήσεις μπήκαν σε αναστολή εργασίας και ένα νέο εργασιακό πλαίσιο αναδύεται στην πράξη. Όλα αυτά διά στόματος του ειδικού δικηγόρου-εργατολόγου Βασίλη Σαξώνη, ο οποίος μιλάει στην «kedenews» για την εργασία ως κοινωνικό προορισμό, καθώς και για τον ρόλο της πολιτείας αντίστοιχα:

«Κατά την κοινωνική αντίληψη των πραγμάτων που έχει στο κέντρο της τον άνθρωπο, η εργασία είναι μέσο βιοπορισμού και ταυτόχρονα οδηγεί στην ανάδειξη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της προσωπικότητάς του και στην αυτοπραγμάτωσή του. Η εργασία είναι κοινωνικός προορισμός και η πολιτεία οφείλει να την προστατεύει ώστε να διατηρείται η κοινωνική συνοχή με τη δημιουργία αίσθησης ασφάλειας και οικονομικής σταθερότητας στους εργαζομένους.

Όμως, κατά την κυριαρχούσα νεοφιλελεύθερη αντίληψη που έχει ως προτεραιότητα την οικονομία, η εργασία είναι ένα από τα οικονομικά μεγέθη των επιχειρήσεων, είναι κόστος παραγωγής, στατιστικό μιας διαρκούς οικονομικής ανάπτυξης.

Η σημερινή υγειονομική κρίση έχει, αναπόφευκτα, οικονομικές συνέπειες, οι οποίες ήδη δημιούργησαν νέα οικονομική κρίση, η οποία έχει άμεση αντανάκλαση στις εργασιακές σχέσεις.

Στη διάρκεια της πανδημίας η κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας έλαβαν μέτρα προστασίας κυρίως των επιχειρήσεων, αλλά και μερικής προστασίας των εργαζομένων. Οι επιχειρήσεις που επλήγησαν και ανέστειλαν τη λειτουργία τους με κυβερνητική απόφαση απαλλάχθηκαν από το σύνολο του μισθολογικού και ασφαλιστικού κόστους και οι εργαζόμενοι επιδοτήθηκαν από την πολιτεία.

Όμως, οι νέες ρυθμίσεις που αναγγέλθηκαν δεν προβλέπουν διατήρηση των θέσεων εργασίας ούτε του ίδιου προσωπικού ούτε των συμβάσεων εργασίας ούτε των μισθών. Αντίθετα, προβλέπουν ότι οι επιχειρήσεις θα μπορούν να επιβάλλουν ταυτόχρονα και αναστολή των συμβάσεων εργασίας, και απολύσεις, και εκ περιτροπής εργασία με μείωση μισθού στο 50%, με το κράτος να καλύπτει το 60% του υπόλοιπου μισού μισθού. Έτσι, όσοι εργαζόμενοι παραμείνουν στην εργασία τους θα πληρώνονται με μικρότερο μισθό κατά 20%.

Επίσης, δεν διευκρινίζεται αν αυτό το μέτρο αυτό θα είναι μόνιμο. Το μέτρο αυτό, εκτός από αντικοινωνικό, είναι και αντιαναπτυξιακό, επειδή η οικονομία στη χώρα μας στηρίζεται κατά 70% στην αγοραστική δύναμη των εργαζομένων. Έτσι, οι εργαζόμενοι δεν θα μπορούν να καλύψουν τις προσωπικές και οικογενειακές ανάγκες τους, και οι μικρές τοπικές επιχειρήσεις θα οδηγηθούν σε περαιτέρω μείωση.

Είναι γνωστό ότι κατά την κατάρτιση της εργασιακής σχέσης υπάρχει διαπραγματευτική αδυναμία του εργαζομένου, αφού βρίσκεται σε σχέση οικονομικής εξάρτησης από τον ισχυρότερο εργοδότη, με αποτέλεσμα να αδυνατεί να διαπραγματευθεί ισότιμα. Κατά κανόνα, οι ατομικές εργασιακές συμβάσεις είναι συμβάσεις προσχώρησης των εργαζομένων στους όρους που θέτουν μονομερώς οι εργοδότες.

Τη δομική αυτή αδυναμία καλύπτει το Εργατικό Δίκαιο με τις ιδιαίτερες ρυθμίσεις του, αφού αποσκοπεί στον περιορισμό της παντοδυναμίας των εργοδοτών, δίνοντας ισχύ αναγκαστικού - υποχρεωτικού δικαίου στις εργατικές διατάξεις.

Ήδη, πριν από την υγειονομική κρίση, η κυβέρνηση υλοποίησε κάποιες από τις προεκλογικές διακηρύξεις της, περιορίζοντας τους ελεγκτικούς μηχανισμούς του υπουργείου Εργασίας για την εποπτεία τήρησης της εργατικής νομοθεσίας, καταργώντας μάλιστα νομοθετικά μέτρα της προηγούμενης κυβέρνησης, αν και προεκλογικά τα είχε ψηφίσει. Συγκεκριμένα, κατήργησε τη νομοθετική πρόβλεψη ότι κάθε απόλυση πρέπει να στηρίζεται σε βάσιμο λόγο, τη συνευθύνη για την πληρωμή και ασφάλιση του προσωπικού των εργολάβων, υπεργολάβων και του κυρίου του έργου, τροποποίησε το δίκαιο των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας (ΣΣΕ) μ’ ένα γενικευμένο καθεστώς εξαιρέσεων και ακρωτηρίασε το δικαίωμα μονομερούς προσφυγής στη Διαιτησία του ΟΜΕΔ.

Αυτές οι αλλαγές τροποποιούν το Εργατικό Δίκαιο και επιτρέπουν στους εργοδότες τη σύναψη ατομικών συμβάσεων εργασίας με μικρότερους μισθούς, χωρίς τη δέσμευση των όρων και συμφωνιών των ΣΣΕ για τους μισθούς, τα επιδόματα και τον τρόπο απασχόλησης, την κατάρτιση ανασφαλών ελαστικών σχέσεων εργασίας (εκ περιτροπής εργασία, μερική απασχόληση, τηλεργασία, προσωρινή απασχόληση, απασχόληση μέσω εργολάβων, αναίτιες απολύσεις).

Με αφορμή την υγειονομική κρίση απορρυθμίζονται περισσότερο οι εργασιακές σχέσεις και θα κυριαρχεί πλέον η αίσθηση ανασφάλειας της εργασιακής σχέσης, αφού η εκ περιτροπής εργασία μπορεί πλέον να επιβληθεί μονομερώς από τον εργοδότη χωρίς διαβούλευση, όταν υπάρχει σημαντική μείωση της παραγωγικής λειτουργίας, θα τροποποιούνται το ωράριο και η οργάνωση του χρόνου εργασίας με διαφορετικές ώρες προσέλευσης και αποχώρησης ανά εργαζόμενο, με αλλαγή της ημέρας ανάπαυσης, με αλλαγή της ημερήσιας βάρδιας, δηλαδή θα μονιμοποιηθεί η άρση της υποχρέωσης των εργοδοτών να καταχωρίζουν την υπερεργασιακή και τη νόμιμη υπερωριακή απασχόληση των εργαζομένων στο “Εργάνη”. Οι καταχωρίσεις αυτές θα γίνονται συγκεντρωτικά και απογραφικά εντός του πρώτου δεκαημέρου του επόμενου μήνα από τον μήνα πραγματοποίησής τους, δηλαδή όταν πλέον δεν θα μπορούν να ελεγχθούν.

Στο νέο καθεστώς της φθηνής εργασίας οι εργαζόμενοι που θα χάσουν τις δουλειές τους θα βρεθούν σε καθεστώς ανεργίας, αρχικά με επίδομα, αλλά στην πορεία θα αφεθούν στην τύχη τους. Παράλληλα, θα κυριαρχήσουν οι πανίσχυρες μεγάλες επιχειρήσεις που θα ελέγχουν το μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς.

Στο νέο αυταρχικό εργασιακό καθεστώς πιστεύουν ότι δεν θα υπάρξει καμία αντίδραση, επειδή το εργατικό δυναμικό και η κοινωνία γενικότερα βρίσκονται ήδη σε καθεστώς φόβου και ανασφάλειας. Στηρίζονται στην έλλειψη ενημέρωσης και στο πολυδιασπασμένο συνδικαλιστικό κίνημα, αφού οι πολιτικά γερασμένες και αναχρονιστικές ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ απέδειξαν, στη διάρκεια των μνημονίων, ότι δεν μπορούν να εκφράσουν και να υπερασπιστούν τα συμφέροντα των εργαζομένων. Παράλληλα, οι επισφαλώς εργαζόμενοι δεν θα βρίσκουν συνδικαλιστική έκφραση και δεν θα μπορούν να δημιουργήσουν νέους συνδικαλιστικούς φορείς λόγω της φύσης της πρόσκαιρης απασχόλησής τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι συμβασιούχοι των επιχειρήσεων δεν μπορούν να γίνουν μέλη των συνδικαλιστικών οργάνων του τακτικού προσωπικού».

ΜΑΝΤΩ ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ:

«Σε όλα τα ερωτήματα η απάντηση είναι “Ο Άνθρωπος”»

Για τα νέα δεδομένα στην Παιδεία και τα προβλήματα που ανακύπτουν από αυτά μιλάει στην «kedenews» η εκπαιδευτικός Μαντώ Αντωνάκου. Μεταξύ άλλων, η κ. Αντωνάκου επισημαίνει:

«Τους τελευταίους μήνες ο πλανήτης βρίσκεται σε αναταραχή. Τόσο στη δημόσια όσο και στην ιδιωτική σφαίρα πρωταγωνιστεί ως θέμα η πανδημία του κορονοϊού, συνοδευόμενη από μια διάχυτη αγωνία συγκεχυμένη με μεγάλες δόσεις αμφισβήτησης σχετικά με το ποιος είναι ο ενδεδειγμένος τρόπος αντιμετώπισής της.

Ένας-ένας, θεσμοί και αντίστοιχοι φορείς τους δοκιμάζονται, όπως άλλωστε το σύνολο της κοινωνίας και οι επιμέρους δομές της. Η Υγεία αρχικά, η οικονομία, η παραγωγή των αγαθών, οι εργασιακές συνθήκες, οι ανθρώπινες σχέσεις. Πώς θα μπορούσε να γλιτώσει λοιπόν ο τομέας της Εκπαίδευσης;

Το πέρασμα του ιού δείχνει να ανατρέπει μια πλειάδα εκπαιδευτικών πρακτικών οι οποίες ως τώρα θεωρούνταν δεδομένες. Και “εκ των ων ουκ άνευ”. Η τεχνολογία εισέβαλε δυναμικά και -με την αίσθηση του επείγοντος- αντικατέστησε τη σχολική τάξη, την έντυπη σχολική ύλη, τη φυσική παρουσία του εκπαιδευτικού με την οθόνη του υπολογιστή και το πληκτρολόγιό του. Η ένταξη των υπολογιστών στην εκπαιδευτική διαδικασία και η ενσωμάτωσή τους στην καθημερινή μελέτη και προετοιμασία των μαθητών ήταν, φυσικά, εδώ και χρόνια ζητούμενο. Αυτό, άλλωστε, διατυπωνόταν από το σύνολο των εκπαιδευτικών, που το χαρακτήριζαν πλέον αναγκαία συνθήκη. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο δείχνει να κυριαρχεί -ή να επιβάλλεται- υποδεικνύει πως ο ιός αποτελεί το τέλειο πρόσχημα για έναν “βολικό” και ανέξοδο για τις στοχεύσεις της πολιτικής ηγεσίας τρόπο.

Η πολυσυζητημένη -για πολλά χρόνια- διανομή ηλεκτρονικών υπολογιστών στους μαθητές μπαίνει στο “συρτάρι”, αφού καθένας τους κλήθηκε να χρησιμοποιήσει όποια ηλεκτρονική συσκευή διέθετε για να παρακολουθήσει τη “σύγχρονη” και την “ασύγχρονη” εκπαίδευση, που μέσω της ειδικής πλατφόρμας του υπουργείου Παιδείας τού παρεχόταν. Να απαντήσει σε ερωτήσεις ή να λύσει ασκήσεις μέσω της ίδιας πλατφόρμας. Αυτό, φυσικά, συνεπάγεται πως η γνώση της χρήσης τους θεωρείται δεδομένη. Το ίδιο δεδομένη θεωρείται και η σύνδεση στο Διαδίκτυο ή η ύπαρξη κατάλληλων υπολογιστών σε κάθε σπιτικό. Προφανώς, παραβλέπεται το ότι πολλά παιδιά που είτε ζουν σε απομονωμένες περιοχές της επαρχίας είτε βρίσκονται σε δεινή οικονομική κατάσταση δεν έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο ή -ακόμη χειρότερα- δεν διαθέτουν υπολογιστή.

Ένα άλλο ζήτημα που ανέκυψε, ξεσηκώνοντας έντονες φωνές διαμαρτυρίας, είναι η απευθείας μετάδοση του μαθήματος σε παιδιά που επέλεξαν να μην παρακολουθήσουν τα σχολικά μαθήματα διά ζώσης. Φυσικά, απόλυτη προτεραιότητα αποτελεί η απρόσκοπτη συνέχιση της διδασκαλίας σε κάθε μαθητή και με κάθε τρόπο. Αλλά πώς μια τέτοια επιλογή μπορεί να διασφαλίσει ότι η κάμερα αναμετάδοσης του μαθήματος δεν θα λειτουργήσει ανασταλτικά στη συμμετοχή στο μάθημα των παιδιών που βρίσκονται μέσα στη σχολική τάξη; Πώς θα αποκλειστεί η πιθανότητα να υιοθετηθεί ένας οργουελικός “μεγάλος αδελφός” που θα καταγράφει και θα παρακολουθεί κάθε τι που λέγεται μέσα στην τάξη; Πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί αυτό και από ποιους; Ήδη ακούστηκαν απόψεις που στοχοποιούσαν τους καθηγητές, οι οποίες στην πλειονότητά τους αντιτάχθηκαν σε αυτή την πιθανότητα. Ότι η αντίδρασή τους οφείλεται στα ελλείμματα που έχουν ως εκπαιδευτικοί και τα οποία τεχνηέντως αποκρύπτουν με αυτή τη στάση.

Τα ερωτήματα που προκύπτουν για όλα αυτά είναι: Ποία μορφή κοινωνίας επιθυμούμε να έχουμε; Ομάδες ανθρώπων που αλληλοκατηγορούνται και ενοχοποιούν η μία την άλλη επιδιώκοντας την εξυπηρέτηση των συμφερόντων ή των επιδιώξεών της η κάθε μία για τον εαυτό της, διασπώντας επικίνδυνα στην πραγματικότητα την κοινωνική συνοχή; Παιδιά που όχι μόνο δεν θα κοινωνικοποιούνται ομαλά, αλλά θα απομονώνονται ακόμη περισσότερο στον εικονικό κόσμο της σχολικής τάξης, μέσα όμως στο δωμάτιο του σπιτιού τους; Εκπαιδευτικούς που θα τίθενται στο περιθώριο των εξελίξεων, που θα πραγματοποιούν ερήμην τους κάτι που θα δρομολογήσει την ακόμη μεγαλύτερη μείωση των περιορισμένων αμοιβών τους;

Οφείλουμε λοιπόν να εξετάσουμε προσεκτικά τα δεδομένα αυτής της “νέας εποχής”. Και να κατανοήσουμε ότι, αν και έχουμε οικονομία της αγοράς, δεν χρειάζεται να ζούμε και στην κοινωνία της αγοράς. Η Eκπαίδευση αποτελεί βασικό πυλώνα της κοινωνίας μας και της Παιδείας που λαμβάνουμε, μέσω της οποίας προωθούνται σημαντικές ηθικές αρχές και ανθρωπιστικές αξίες. Έχουμε χρέος να την προστατέψουμε και να την ενισχύσουμε, όχι να την αποδυναμώσουμε απαξιώντας επιμέρους πτυχές της. Δεν είναι τυχαίο που οι Λατίνοι έδωσαν στην Παιδεία το όνομα Humanitas. Άλλωστε, σε όλα τα ερωτήματα η απάντηση είναι “Ο Άνθρωπος”» υπογραμμίζει η κ. Αντωνάκου.

TIDAL GRACE:

«Αισιόδοξοι οι ειδικοί ψυχικής υγείας ακόμη και στο σκοτάδι»

«Μέσα από τους ασθενείς μου βλέπω την ανθεκτικότητα της ανθρώπινης ψυχής» τονίζει ο ψυχοθεραπευτής Tidal Grace. Ο ίδιος δεν έχει σταθερή βάση - πότε θα τον βρεις στο Βερολίνο, πότε στη Μαδρίτη, ενώ τώρα περνάει την καραντίνα στη Βόρεια Αμερική. Οι ασθενείς του είναι απ’ όλη την υφήλιο, έτσι έχει ειδικές ώρες για εκείνους από την Ασία και το νότιο ημισφαίριο. Πώς το καταφέρνει αυτό; Υιοθέτησε το μοντέλο των συνεδριών μέσω Skype πριν από χρόνια.

Μιλώντας στην «kedenews», ο Tidal Grace μοιράζεται κάποιες από τις ιστορίες των ασθενών του που κατοικούν στην Κίνα, στην Ιταλία και στη Νέα Υόρκη, μέρη που χτυπήθηκαν σκληρότερα από τον κορονοϊό και στα οποία επιβλήθηκαν ακραία μέτρα απομόνωσης. Ωστόσο, το μήνυμά του είναι εκείνο της ελπίδας, κι ας… μην το παραδεχόμαστε, όπως λέει με ένα χαμόγελο.

«Διάβασα ένα πρόσφατο άρθρο του BBC από μια ομάδα ψυχιάτρων, οι οποίοι ήταν πεπεισμένοι ότι ένα τσουνάμι ζητημάτων ψυχικής υγείας θα κατακλύσει τα συστήματα υγείας μας μόλις η πανδημία περάσει σε ύφεση ή εξαφανιστεί» ξεκινά να μας εξηγεί ο Tidal Grace. Για να προσθέσει γρήγορα: «Εγώ δεν είμαι τόσο σίγουρος. Από την προσωπική μου εμπειρία, όντως οι πρώτες εβδομάδες φαίνονταν οι πιο δύσκολες για τους πελάτες μου - αλλά και για τον εαυτό μου. Όλοι διαμαρτύρονταν για την αβεβαιότητα και γενική ανασφάλεια. Μερικοί ασθενείς φάνηκαν να πηγαίνουν χειρότερα μετά από έξι εβδομάδες, αλλά η επιδείνωση δεν ήταν τρομακτική».

«Ωστόσο, ορισμένοι από τους πελάτες μου, που είχαν ήδη προβλήματα άγχους, τα κατάφεραν πολύ καλά, κάτι που με εξέπληξε» σημειώνει ενθαρρυντικά. Ένας ασθενής είπε: «Ο Covid-19 δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτό που πέρασα στη ζωή μου. Μπορώ να το χειριστώ». Ένας άλλος όμως που αντιμετώπιζε έντονο άγχος και δεν μπορούσε να βγει από το σπίτι και πριν από την έναρξη του lockdown εξήγησε: «Χαίρομαι που βλέπω τους άλλους να βιώνουν αυτό που περνάω κάθε μέρα εδώ και χρόνια. Δεν με κάνει να νιώθω τόσο μόνος». Ένας άλλος, ο οποίος φοβόταν να κάνει απλά πράγματα καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας, ενεργοποιήθηκε με την κρίση, αντλώντας δύναμη από τους άλλους γύρω του που ήταν ξαφνικά ανήσυχοι και φοβισμένοι.

Οι ασθενείς έχουν, επίσης, γίνει πολύ πιο επιλεκτικοί σε ό,τι αφήνουν πλέον να εισέλθει στη ζωή τους. Ένας ασθενής του Tidal είπε ότι άφησε πολλούς ανθρώπους να φύγουν, ανθρώπους στους οποίους ο ίδιος είχε δώσει πολύ χώρο και χρόνο, για να συνειδητοποιήσει στη συνέχεια πως εκείνοι δεν ήταν εκεί γι’ αυτόν στην κρίση. «Τα όρια φαίνεται να ενισχύονται, καθώς οι άνθρωποι προσαρμόζονται στο να είναι μόνοι» επισημαίνει ο Tidal.

Μια άλλη ασθενής γέλασε όταν τη ρώτησε πώς την επηρεάζει ο ιός: «Καθόλου! Εκατοντάδες πεθαίνουν στην Αφρική καθημερινά. Τώρα που συμβαίνει σε εμάς πιστεύουμε ότι είναι μεγάλη υπόθεση. Έχω έναν τρελό σύζυγο να ανησυχώ, οπότε δεν χρειάζομαι να ανησυχώ και για τον ιό».

«Από τους ασθενείς μου βλέπω ανθεκτικότητα στην ανθρώπινη ψυχή. Ο Covid-19 είναι μία ακόμη υπενθύμιση της ηθικής μας. Προσαρμοστήκαμε. Φοράμε μάσκες και κρατάμε τις αποστάσεις. Κάνουμε τα πράγματα διαφορετικά και συνεχίζουμε τη ζωή μας. Τα προβλήματά μας παραμένουν και παραμένουν κάπως μακριά από το σκηνικό του θανάτου. Βρισκόμαστε, τελικά, στην ελπίδα. Οι πιο αρνητικοί ασθενείς μου συχνά εκπλήσσονται όταν τους λέω ότι έφτασαν στη θεραπεία: ακόμη και στο σκοτάδι καταφέρνουμε να βρούμε μια λάμψη ελπίδας, παρόλο που μπορεί να μην το δούμε ή, ακόμη χειρότερα, να το παραδεχθούμε» καταλήγει ο Tidal Grace.

*Οπως δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα kedenews

 

Περισσότερα σε Ειδήσεις