Κτίρια υψηλής αισθητικής και άρτιας κατασκευής. Μοναδικά αριστουργήματα σημαντικής αρχιτεκτονικής και ιστορικής σημασίας, στα οποία στεγάζονται σήμερα κάποιοι από τους Δήμους της Ελληνικής Επικράτειας.
Της Αγγελικής Α. Μπουρσινού
Ο περίτεχνος διάκοσμος, ο ιδιαίτερος ρυθμός και οι μοναδικές καλλιτεχνικές πινελιές τους, είναι μόνο μερικά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα τα οποία αναδεικνύουν τη μοναδικότητά τους και τα καθιστούν «στολίδια» ανεκτίμητης αξίας για την περιοχή στην οποία βρίσκονται.
1. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΕΡΜΟΥΠΟΛΗΣ
Αρχιτεκτονικό, πολιτιστικό και ιστορικό κόσμημα της πρωτεύουσας της Σύρου. Σχεδιάστηκε από τον σπουδαίο Γερμανό αρχιτέκτονα Ερνέστο Τσίλλερ και η ανέγερσή του τοποθετείται χρονικά μεταξύ των ετών 1875-1891.Οι ζώνες ιωνικού ρυθμού, η μαρμάρινη λοξευτή τοιχοποιία και οι τοσκανικού ρυθμού κίονες είναι μόνο μερικά από τα ιδιαίτερα αρχιτεκτονικά στοιχεία που καθιστούν το εν λόγω Μέγαρο κυριολεκτικά «χάρμα οφθαλμών».
2. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΚΑΒΑΛΑΣ
Το Μέγαρο όπου στεγάζεται σήμερα ο Δήμος Καβάλας αποτελεί, κατά γενική ομολογία, ένα από τα πιο εντυπωσιακά κτίσματα της πόλης. Η αρχιτεκτονική του γραμμή φαίνεται κάπως ''παράταιρη'' σε σχέση με αυτή των υπόλοιπων κτισμάτων της ευρύτερης περιοχής. Η ιδιαιτερότητα του αυτή συνδέεται με το γεγονός ότι αρχικώς άνηκε στην ιδιοκτησία του Ούγγρου καπνεμπόρου Pierre Herzog. Χτίστηκε τη δεκαετία του 1890 και λόγω των κύριων χαρακτηριστικών του( γοτθικά τόξα, βενετικές γοτθικές αψίδες, έντονο ρομαντικό στοιχείο) προσομοιάζει με ουγγρικό πύργο.
3. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΧΑΛΚΙΔΑΣ
Το Μέγαρο Κότσικα δεσπόζει στην παραλία της πόλης και στεγάζει το Δημαρχείο της. Πρόκειται για ένα τριώροφο νεοκλασικό κτίριο με μπαρόκ στοιχεία. Οι δύο χαρακτηριστικοί του τρούλοι και η μεγάλη βεράντα με το γύψινο διάκοσμο προσδίδουν σε αυτό αφενός αριστοκρατική χροιά και αφετέρου το στοιχείο της ισορροπίας.
4. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ ΚΡΗΤΗΣ
Το κτίριο της Λότζια (Loggia), στο οποίο στεγάζεται σήμερα το Δημαρχείο του Ηρακλείου, βρίσκεται στο κέντρο της πόλης, πολύ κοντά στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου.Χτίστηκε κατά το έτη 1626-1628 και στην περίοδο της ενετοκρατίας λειτουργούσε ως επίσημος χώρος συγκέντρωσης ευγενών, αρχόντων και φεουδαρχών. Από αρχιτεκτονικής άποψης, παρουσιάζει συνδυασμό δύο ρυθμών και συγκεκριμένα τον δωρικό ρυθμό, στο ισόγειο τμήμα του, και τον ιωνικό στον όροφό του.Πρόκειται για μια κομψότατη δημιουργία και ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημεία ενετικής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη.Το 1987 βραβεύτηκε από τον Διεθνή Οργανισμό Europa Nostra ως η πλέον επιτυχής περίπτωση αναστήλωσης κτιρίου ιστορικής σημασίας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί εκ νέου για άλλο σκοπό.
5. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ
Και ποιος δεν έχει αντικρίσει το συγκεκριμένο κτίριο κατά τη διάρκεια του περιπάτου του στο κέντρο της Αθήνας. Πρόκειται για το γνωστό σε όλους τριώροφο κτίριο, επί της οδού Αθηνάς, η οικοδόμηση του οποίου ξεκίνησε το 1872 και περατώθηκε τον Μάιο του 1874, επί δημαρχίας Π. Κυριακού. Πρόκειται για ένα επιβλητικό- αυστηρό κτίσμα με λιτά μορφολογικά χαρακτηριστικά που σχεδιάστηκε από το σπουδαίο αρχιτέκτονα Παναγιώτη Κάλκο και το οποίο έχει υποστεί έως σήμερα σημαντικές μετατροπές.Στα τέλη του 20ου αιώνα το κτίριο κηρύχθηκε διατηρητέο και επέστρεψε στα σχεδιαστικά πρότυπα του 19ου αιώνα, κατόπιν αποκατάστασης συγκεκριμένων εξωτερικών διακοσμητικών του στοιχείων. Το εσωτερικό του σήμερα κοσμείται από σπουδαία έργα Ελλήνων ζωγράφων.
6. ΔΗΜΑΡΧΕΙΟ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ
Το κτίριο που σήμερα φιλοξενεί το Δημαρχείο Ιωαννίνων χτίστηκε το 1938 για τη στέγαση της Εθνικής Τράπεζας. Ανά τις δεκαετίες χρησιμοποιήθηκε ως κατάλυμα υψηλών προσώπων και ως επιστημονική λέσχη και πρόκειται για έργο του διακεκριμένου αρχιτέκτονα Αριστοτέλη Ζάχου. Χαρακτηριστικότερα αρχιτεκτονικά του γνωρίσματα: Βυζαντινοί κίονες, κεραμικοί πλίνθοι με μετόπη από πλακίδια πορσελάνης και τα κιγκλιδώματα χαρακτηριστικής γιαννιώτικης τεχνοτροπίας.
