Βηθλεέμ : Μαθήματα Αραμαϊκών, στη γλώσσα του Χριστού

Μαθητές Αραμαϊκά
Μαθητές διδάσκονται τα Αραμαϊκά

Αρκετές απόψεις έχουν διατυπωθεί στην επιστημονική κοινότητα για την γλώσσα την οποία μιλούσε ο Χριστός στην καθημερινή του επικοινωνία με τους μαθητές του , αλλά και με τους άλλους ανθρώπους.

 

Του Κώστα Παππά

 

 Στην εποχή του Χριστού τα Εβραϊκά ήταν η επίσημη γλώσσα του κράτους , αλλά και των αρχιερέων. Ήταν άλλωστε η γλώσσα που διδάσκονταν οι μορφωμένοι και την συναντούσε κάποιος σε έργα τέχνης , αλλά και οπουδήποτε δημόσια. Ωστόσο  τα κατώτερα  και μεσαία  κοινωνικά στρώματα μιλούσαν τα Αραμαϊκά.

 

Φυσική γλώσσα του Χριστού τα Αραμαϊκά

 

Κατα την άποψη που εξέφρασε στο Reuters ο Καθηγητής Γλωσσολογίας Ghil'ad Zuckermann, και την οποία υποστηρίζουν και πολλοί άλλοι γλωσσολόγοι ο Χριστός μιλούσε τα Αραμαϊκά ως φυσική γλώσσα. Πιο συγκεκριμένα ο κ. Zuckermann  υποστήριξε πως : «Ο Ιησούς ήταν φυσικός ομιλητής των Αραμαϊκών. Αλλά θα έπρεπε να ξέρει και Εβραϊκά, επειδή υπήρχαν σωζόμενα ιερά κείμενα στα Εβραϊκά». Μια ανάλογη θέση εξέφρασε και ο Λέκτορας της Οξφόρδης Τζόναθας Κάτζ. Ο κ. Κάτζ , ο οποίος διδάσκει Κλασική ιστορία στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης τονίζει ότι : «ο Χριστός μιλούσε τα απλά Αραμαϊκά. Θα μπορούσε όμως και να τα  εμπλουτίζει , λόγω των κηρυγμάτων του, με λατινικές λέξεις , καθώς η λατινική γλώσσα όπως και η ελληνική είχαν τεράστια επιρροή εκείνη την εποχή».

Μαθήματα Αραμαϊκών στην Βηθλεέμ
Αραμαϊκά

 Η Αραμαϊκή είναι αρχαία γλώσσα του βορειοδυτικού σημιτικού κλάδου, η οποία συγγενεύει στενά με την εβραϊκή. Το όνομά της προέρχεται πιθανώς εκ τη Βιβλική χώρα Αράμ-ναχαραΐμ που σημαίνει «υψίπεδο μεταξύ δύο ποταμών» (Ευφράτης και Τίγρης) και συνήθως αναφέρεται στην Άνω Μεσοποταμία ή, κατ’ άλλη άποψη, σε αρχαία ονομασία τής Συρίας. Διάφορες διάλεκτοι της Αραμαϊκής συνεξελίχθηκαν με την Εβραϊκή σε μεγάλο τμήμα της κοινής τους ιστορίας.

 

 Θέλουν τα παιδιά τους να διδαχθούν τα Αραμαϊκά

 

Η ονομασία Παδάν-αράμ περιγράφει κυρίως την περιοχή γύρω από την πόλη Χαρράν στην Άνω Μεσοποταμία. Έχοντας αυτά τα δεδομένα  αρκετοί Συρο-Χριστιανοί δηλώνουν σήμερα ότι θέλουν τα παιδιά τους να διδαχθούν τα Αραμαϊκά , τονίζοντας χαρακτηριστικά ότι:  «Θέλουμε να μάθουμε τη διάλεκτο του Ιησού Χριστού». Στη Βηθλεέμ λοιπόν υπάρχουν αρκετοί ιερείς, οι οποίοι επιδιώκουν να διδάξουν τους νεότερους τη γλώσσα αυτή. Κατά τη διάρκεια του εκκλησιασμού των πιστών ο π. Butros Nimeh   κάνει  την μετάφραση στα αραβικά. Ο ίδιος μάλιστα θεωρεί ότι η εξαφάνιση των Αραμαϊκών ισοδυναμεί με υπαρξιακή απειλή  για πολλούς ανθρώπους στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Ο ίδιος εξηγεί για ποιο λόγο συνεχίζει αυτή την προσπάθεια διάσωσης της Αραμαϊκής τονίζοντας : «Αν διατηρήσουμε τη γλώσσα μας, διατηρούμε την ιστορία και την ύπαρξή μας. Όταν υπάρχει μια γλώσσα, υπάρχει και ένας λαός, μια κληρονομιά, ένας πολιτισμός. Εάν δεν διατηρηθεί αυτή η κληρονομιά, τότε θα αφανιστεί ο πολιτισμός μας και εμείς ως κοινότητα».

Συρο Ορθόδοξος ιερέας δάσκαλος Αραμαϊκής
Ο Συρο-Ορθόδοξος Ιερέας Butros Nimeh

 Τα μέλη της κοινότητας που είναι Σύροι, εντοπίζουν τις ρίζες τους σε μια περιοχή όπου η Αραμαϊκή γλώσσα ήταν η καθομιλουμένη».  Σε ένα άλλο χωριό πολύ κοντά από την Βηθλεέμ με την ονομασία Beit Jala  μπορεί κάποιος να εντοπίσει και σήμερα μια παλιά γενιά ομιλητών της Αραμαϊκής γλώσσας. Η κοινότητα αυτή προσπαθεί να μεταδώσει τη γλώσσα αυτή στα εγγόνια της με το σκεπτικό επίσης της πολιτιστικής και ιστορικής τους συνέχειας. «Είμαστε Χριστιανοί» λένε και «πρέπει να διατηρήσουμε τη γλώσσα , την οποία μιλούσε ο Ιησούς». Όμως η προσπάθεια για τη διατήρηση των Αραμαϊκών δεν εξαντλείται στη Βηθλεέμ και στο μικρό χωριό έξω από την πόλη.  

 

Στο Ισραηλινό χωριό Jish , το οποίο βρίσκετε στη Γαλιλαία τα παιδιά του δημοτικού σχολείου μαθαίνουν καθημερινά την Αραμαϊκή γλώσσα. Ένα από αυτά τα παιδιά η δεκάχρονη σήμερα Χαντάντ Κάρλα , η οποία συμμετέχει ενεργά στο μάθημα, ανέφερε ότι: «Θέλουμε να μιλήσουμε τη γλώσσα που μίλησε ο Ιησούς». Αξίζει επίσης να αναφέρουμε ότι οι άνθρωποι , οι οποίοι ασχολούνται με την Αραμαϊκή γλώσσα σημειώνουν την ιδιαίτερη ώθηση που έδωσε η ελληνική γλώσσα στο χριστιανισμό , ως μια πανίσχυρη γλώσσα της εποχής. «Δεν μπορούμε όμως να ξεχάσουμε τη γλώσσα των πατέρων μας» , αναφέρουν κάποιοι χαρακτηριστικά. Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι η λέξη Χριστός δεν υπήρχε στα Αραμαϊκά και είναι μια καθαρά ελληνική λέξη , η οποία χρησιμοποιήθηκε ως μετάφραση του Αραμαϊκού Μεσσίας (Μσίχα ή Μεσίχα».

Η παλιά πόλη της Βηθλεέμ ζωγραφική απεικόνιση
Ζωγραφική απεικόνιση της Βηθλεέμ σε άλλες εποχές

Στα Αραμαϊκά ο Ιησούς Χριστός είναι Γιέσουα Μσίχα.  Είναι  προφανές , ότι    η διάσωση  μιας  γλώσσας ή μιας διαλέκτου έχει της δική της πολιτιστική αξία και ιδιαίτερα για τους λαούς  , οι οποίοι προσπαθούν προς την κατεύθυνση αυτή.  Ίσως όμως  θα πρέπει όλοι μας να προσπαθούμε να επικεντρωθούμε περισσότερο στο βαθύτερο νόημα της διδασκαλίας του Χριστού και όχι τόσο στα μορφολογικά και ετυμολογικά χαρακτηριστικά της γλώσσας στην οποία μας μίλησε.

Περισσότερα σε Εκκλησία