Τον Απρίλιο πραγματοποιήθηκε ένα πρωτοπόρο εγχείρημα σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, με την δημιουργία του πρώτου υπνωτηρίου για ανήλικα άστεγα παιδιά στην Αθήνα
Η ΜΕΤΑδραση σε συνεργασία με τον δήμο Αθηναίων αλλά και της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ανέλαβε την υλοποίηση αυτής της δράσης αξιοποιώντας δικούς της πόρους. Η Πρόεδρος της ΜΕΤΑδρασης Λώρα Παππά, εξηγεί στο kedenews.gr, πως προέκυψε αυτή η ιδέα αλλά και πόσο σημαντική είναι η στήριξη των παιδιών που αντιμετωπίζουν προβλήματα αστεγίας, όπου από τα 889 που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες, το 60% βρίσκεται στην Αθήνα.
Πως εμπνευστήκατε αυτό το πρωτοπόρο εγχείρημα; Ποια είναι τα αποτελέσματα που περιμένετε;Όλα ξεκίνησαν στα τέλη του 2016 όταν άρχισαν να έρχονται στα γραφεία της ΜΕΤΑδρασης τα πρώτα άστεγα παιδιά που μας ζητούσαν να τα πάμε σε κάποιο αστυνομικό τμήμα για να περάσουν τη νύχτα. Στα επόμενα χρόνια όλο και περισσότερα παιδιά έρχονταν στα γραφεία μας για τον ίδιο λόγο. Αναδείξαμε επανειλημμένα το τεράστιο ζήτημα της αστεγίας των παιδιών, αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση.
Η δημιουργία ενός υποστηρικτικού συστήματος για τα άστεγα παιδιά ήταν μονόδρομος. Χάρη στο ανθρωπιστικό βραβείο Conrad Ν. Hilton αλλά και σε Ιδρύματα που μας υποστήριξαν, ξεκινήσαμε στα τέλη του 2019 το Κέντρο Ημέρας για τα άστεγα παιδιά και στη συνέχεια, τον Μάρτιο του 2020, όταν ξέσπασε το πρώτο κύμα της πανδημίας, την Κινητή Μονάδα εντοπισμού και άμεσης συνδρομής των παιδιών στους δρόμους της Αθήνας και την Τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Βοήθειας. Ωστόσο, το τεράστιο πρόβλημα της διαμονής των παιδιών κατά τη διάρκεια της νύχτας, παρέμενε άλυτο. Η δημιουργία ενός Υπνωτηρίου για παιδιά ήταν άμεσης προτεραιότητας, αλλά ταυτόχρονα αποτέλεσε και μία μεγάλη πρόκληση καθώς έπρεπε να λυθούν πολλά θέματα που αφορούσαν τη λειτουργία του.
Σε αυτή την προσπάθεια, αποφασιστική είναι η συμβολή του Δήμου Αθηναίων με τον οποίο η ΜΕΤΑδραση έχει υπογράψει μνημόνιο συνεργασίας. Ήδη στο πρώτο lockdown απευθυνθήκαμε στον Δήμαρχο ο οποίος ανταποκρίθηκε άμεσα. Δυστυχώς η παραχώρηση κτιρίου ή η οικονομική ενίσχυση δεν ήταν δυνατή. Αλλά όταν καταφέραμε να βρούμε τον χώρο και το σύνολο των πόρων που χρειάζονταν, απευθυνθήκαμε και πάλι στον Δήμαρχο ο οποίος δήλωσε την υποστήριξή του μέσω των υπηρεσιών του Δήμου.
Το Υπνωτήριο ξεκίνησε τη λειτουργία του πιλοτικά φιλοξενώντας αρχικά μέχρι εξήντα παιδιά, αλλά θα έχει τη δυνατότητα φιλοξενίας έως εκατό παιδιών συνολικά. Στόχος μας είναι να προσφέρουμε σε όλα τα παιδιά έναν ασφαλή χώρο όπου θα μπορούν να πλυθούν, να καθαρίσουν τα ρούχα τους, να φάνε ένα ζεστό γεύμα και φυσικά θα έχουν ένα καθαρό, ζεστό κρεβάτι για να κοιμηθούν κάθε βράδυ, έως ότου καταστεί εφικτή η εξεύρεση μακροχρόνιας βέλτιστης λύσης. Πιστεύουμε αυτό το Υπνωτήριο μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για τη δημιουργία αντίστοιχων υπνωτηρίων και σε άλλες μεγάλης πόλεις της Ελλάδας όπου παρατηρείται το ίδιο πρόβλημα με άστεγα παιδιά.
Πόσα είναι τα ανήλικα άστεγα παιδιά που υπάρχουν στην Ελλάδα, και πόσο σοβαρό είναι αυτό το ζήτημα; Και αν μπορείτε να μας δώσετε μια γενικότερη εικόνα του ζητήματος. Πρόκειται δηλαδή μόνο για ασυνόδευτα προσφυγόπουλα ή όχι;Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του ΕΚΚΑ τα ασυνόδευτα παιδιά που ζουν σε επισφαλείς συνθήκες είναι 889 εκ των οποίων εκτιμούμε ότι το 60% βρίσκεται στην Αθήνα.
Όμως, εκτός από τα ασυνόδευτα παιδιά τρίτων χωρών σε κατάσταση αστεγίας, υπάρχουν και αρκετές περιπτώσεις παιδιών που λόγω έκτακτων συνθηκών κινδυνεύουν με αστεγία γιατί δεν υπάρχει υποστηρικτικό ή φιλικό περιβάλλον για να τα φιλοξενήσει.
Πρόκειται για ένα σημαντικό πρόβλημα, το οποίο επιδεινώνεται ακόμα περισσότερο από την έλλειψη υποδομών που θα μπορούσαν να φιλοξενήσουν, έστω προσωρινά, αυτά τα παιδιά μέχρι να ξαναβρεθούν στο οικογενειακό τους περιβάλλον ή να τοποθετηθούν σε μόνιμη δομή φιλοξενίας. Με αυτό το χρόνιο πρόβλημα έρχονται αντιμέτωποι εδώ και χρόνια οι εισαγγελείς ανηλίκων και τα αστυνομικά τμήματα, που πολλές φορές έχουν τα χέρια τους δεμένα, διότι πολύ απλά δεν υπάρχουν άμεσες εναλλακτικές λύσεις προσωρινής στέγασης των παιδιών.
Έχετε στην ατζέντα σας άλλους σχετικούς σχεδιασμούς για τα ανήλικα άστεγα παιδιά; Πως πιστεύετε μπορεί να βελτιωθεί η κατάσταση;Με τη δημιουργία του Υπνωτηρίου ολοκληρώνεται ένα τρίπτυχο δράσεων (μαζί με το Κέντρο Ημέρας και την Κινητή Μονάδα εντοπισμού και στήριξης) που παρέχει μια ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου της αστεγίας των παιδιών.
Το Κέντρο Ημέρας, η Κινητή Μονάδα εντοπισμού και στήριξης και η 24ωρη παροχή διερμηνείας της ΜΕΤΑδρασης, βρίσκονται ήδη σε στενή συνεργασία με τον μηχανισμό εντοπισμού ασυνόδευτων ανηλίκων της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, προσφέροντας στα άστεγα παιδιά μια προσωρινή υποστήριξη, καθοδήγηση και ενημέρωση.
Εκτός από το παραπάνω τρίπτυχο για τα άστεγα παιδιά, η ΜΕΤΑδραση στα δέκα χρόνια λειτουργίας της έχει δημιουργήσει ένα σύνολο δράσεων για την προστασία των ασυνόδευτων ανηλίκων που αποτελείται επίσης από πρωτοπόρες για τα ελληνικά δεδομένα δράσεις, όπως το Δίκτυο Επιτροπείας, την Υποστηριζόμενη διαβίωση για ασυνόδευτους εφήβους 16-18 ετών, τις συνοδείες ανηλίκων σε όλη την Ελλάδα, εκπαιδευτικά προγράμματα και άλλα. Τα άστεγα παιδιά υποστηρίζονται και από αυτές τις δράσεις προκειμένου να βρεθεί το συντομότερο μια μακροχρόνια λύση για το βέλτιστο συμφέρον του παιδιού.
Πιστεύουμε ότι το πρωτοπόρο αυτό εγχείρημα και η συνεργασία μας με τον Δήμο Αθηναίων αποτελεί μια βέλτιστη πρακτική συνεργασίας της τοπικής αυτοδιοίκησης και της Κοινωνίας των Πολιτών. Το συγκεκριμένο μοντέλο θα μπορούσε να μεταφερθεί και σε άλλες μεγάλες πόλεις προκειμένου να εξαλειφθεί τουλάχιστον το πρόβλημα της αστεγίας των παιδιών. Στη συνέχεια, είναι σημαντική και η συντόμευση των διαδικασιών των αρμοδίων αρχών για την άμεση καταγραφή των παιδιών, την τοποθέτησή τους σε δομές μακροχρόνιας φιλοξενίας, τη λήψη μέτρων για την εκπαίδευσή τους.
Ποιο είναι το όραμα σας για το μέλλον της ΜΕΤΑδρασης και των παιδιών;Όραμα της ΜΕΤΑδρασης είναι να παραμένει πιστή στις αρχές της και προσηλωμένη στον στόχο της, καλύπτοντας με καινοτόμες δράσεις ουσιαστικά κενά και ανάγκες με απώτερο σκοπό αυτά που σήμερα θεωρούνται αδύνατα, κάποια μέρα να είναι αυτονόητα. Ειδικότερα για τα ασυνόδευτα παιδιά, όραμά μας είναι να εξαλειφθούν οι τραυματικές εμπειρίες που έχουν ζήσει και να τους δοθεί η ευκαιρία να αισθανθούν ότι ανήκουν και αυτά στο κοινωνικό σύνολο όπως όλα τα άλλα παιδιά.