Tα πιο παράξενα έθιμα του Πάσχα στην Ελλάδα που μας κάνουν να αναρωτιόμαστε για την ανθρώπινη εφευρετικότητα
Στο εθιμοτυπικό του Ορθόδοξου Ελληνικού Πάσχα έχουν ενσωματωθεί πολλά λαϊκά έθιμα, μα και πανάρχαιες παγανιστικές λατρευτικές συνήθειες.
- «Αυγομαχίες»
Στη Βόρεια Ελλάδα και συγκεκριμένα στην Καστανούσα Κερκίνης, στην κοινότητα Κρηνίδων του δήμου Καβάλας, στο Θρυλόριο του Νομού Ροδόπης, στο Μυλοπόταμο της Δράμας και στον Άνω Άγιο Ιωάννη στην Πιερία, οι κάτοικοι αυτών των περιοχών εφοπλίζονται με τριάντα κόκκινα αυγά ο καθένας και ξεκινάνε οι «Αυγομαχίες». Νικητής αναδεικνύεται αυτός που στο τέλος της μάχης θα έχει μείνει με τα λιγότερα σπασμένα αυγά.
- «Χορός της βροχής»
στα Καλύβια Λιμεναριών της Θάσου που έχει τις ρίζες του στους χορούς του διονυσιακού κύκλου και είναι μία επίκληση για ανοιξιάτικη βροχή. Σύμφωνα με το έθιμο οι κάτοικοι πιάνουν το χορό την Τρίτη ημέρα του Πάσχα και συνοδεύεται από παραδοσιακούς χορούς και κρέας με ρύζι που μαγειρεύεται σε τσουκάλια και μοιράζεται στον κόσμο.
- Από τα πιο παλιά έθιμα είναι τα «Μαζίδια» που επιβιώνει μέχρι σήμερα στο Δημοτικό Διαμέρισμα Ελευθερών , δυτικά του Νομού Καβάλας. Ο κόσμος μεταφέρει σε πομπή τα εικονίσματα από τη βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Ταξιάρχη στο εξωκλήσι των Αγίων Ραφαήλ, Ειρήνης και Νικολάου όπου τελούν αρτοκλασία και αγιασμό με σκοπό να ευλογηθεί η καλλιεργητική περίοδος που ξεκινάει. Το έθιμο ολοκληρώνεται αφού επιστρέψουν τις εικόνες πίσω στην εκκλησία, με χορούς και σπιτικά φαγητά στην πλατεία του οικισμού.
- Στην Πάτμο υπάρχει το έθιμο του «Νιπτήρα» που τον στολίζουν με βάγιες και ανοιξιάτικα λουλούδια, την Μεγάλη Πέμπτη γίνεται αναπαράσταση του Μυστικού Δείπνου σε κεντρική πλατεία της Χώρας ενώ την Κυριακή του Πάσχα γίνεται η δεύτερη Ανάσταση στο Μοναστήρι της Πάτμου, κατά την οποία το Αναστάσιμο Ευαγγέλιο διαβάζεται σε 7 γλώσσες και μοιράζονται κόκκινα αυγά στους πιστούς.
- «Ρουκετοπόλεμος» στη Χίο
Πρόκειται για ένα παλιό Βρονταδούσικο έθιμο που έχει τις ρίζες του στην τουρκοκρατία. Στην ουσία είναι ένας ¨πόλεμος¨ ανάμεσα στην ενορία του Αγίου Μάρκου και στην ενορία της Παναγίας Ερυθιανής, με εξαίρεση τα χρόνια της Γερμανικής κατοχής και τα πρώτα χρόνια της δικτατορίας το έθιμο συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
- «Μπότηδες» στην Κέρκυρα
Είναι ένας συνδυασμός ενετικής και ορθόδοξης παράδοσης. Οι κάτοικοι πετάνε πήλινα κανάτια, αφού πρώτα τα έχουν στολίσει με κόκκινες κορδέλες, από τα μπαλκόνια τους με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12 το μεσημέρι ενώ παράλληλα οι φιλαρμονικές ξεχύνονται στους δρόμους και παίζουν χαρμόσυνες μελωδίες.
- Η εικόνα της Παναγίας, Φολέγανδρος
Την Κυριακή του Πάσχα η ασημοστόλιστη εικόνα της Παναγίας μεταφέρεται από το μοναστήρι για να επισκεφθεί κάθε σπιτικό της Χώρας. Οι νοικοκυραίοι υποδέχονται τη Μεγαλόχαρη κερνώντας μελόπιτες και κρασί τους επισκέπτες και οι νέοι με ομοβροντία βεγγαλικών! Τη Δευτέρα του Πάσχα η εικόνα φτάνει με τα πόδια στον οικισμό της Άνω Μεράς και συνεχίζει για τους υπόλοιπους οικισμούς του νησιού. Στο τέλος η εικόνα της Παναγίας θα δώσει την ευλογία της στους ψαράδες και στα καΐκια τους και αν ο καιρός το επιτρέπει θα ανοιχτεί για λίγο στο πέλαγος.
- Χάρτινα αερόστατα, Νομός Αρκαδίας Λεωνίδιο
Στο Λεωνίδιο μόλις αρχίζει να ψέλνει ο παπάς το «Χριστός Ανέστη», από τις πέντε ενορίες της κωμόπολης απελευθερώνονται στον αέρα δεκάδες μικρά αυτοσχέδια, χάρτινα αερόστατα (σχεδόν εκατό από κάθε ενορία) δημιουργώντας ένα θέαμα φαντασμαγορικό. Τη Μεγ. Εβδομάδα θα πρέπει να ανηφορίσετε ως το μοναστήρι της Ελώνας. Στα ορεινά χωριά Δημητσάνα και Στεμνίτσα αξίζει να παρακολουθήσετε τις λειτουργίες της Μεγ. Εβδομάδας στο μοναστήρι του Πρόδομου όπου γίνονται μόνο με το φως των κεριών.
Στη μονή Φιλοσόφου ο Επιτάφιος σηκώνεται στην αγκαλιά ενός και μόνο ανθρώπου για να περάσει τη χαμηλή πόρτα. Την ημέρα του Πάσχα, παροιμιώδες είναι το γλέντι που στήνεται σε όλα τα χωριά της ορεινής Αρκαδίας με το υπαίθριο ψήσιμο των αρνιών και τους παραδοσιακούς χορούς.